Njohësit e çështjeve të sigurisë në Kosovë paralajmërojnë Prishtinën zyrtare se pas anëtarësimit të Malit të Zi në NATO, gjërat kanë ndryshuar sa i përket çështjes së proklamuar shumë në fushatën aktuale zgjedhore, për rinegocimin e Marrëveshjes për demarkacionin e kufirit.
Sipas tyre, Podgorica, vështirë se do të pranojë të hyjë në ndonjë proces të rishikimit të kësaj marrëveshjeje, tashmë kur vija kufitare e këtij shteti është pranuar edhe nga Aleanca Veri-atlantike.
Naim Maloku, ekspert ushtarak, tha se tash shteti malazez do të flasë ndryshe lidhur me çështjen e Demarkacionit të kufirit.
"Unë nuk e besoj se Mali i Zi ka për të shkuar në rinegocim të marrëveshjes për shkak se nuk ka arsye, sepse ata e kanë kaluar marrëveshjen në Kuvend, e kanë ratifikuar dhe Mali i Zi ka probleme shumë të mëdha më opozitën”.
“Opozita pro-ruse në Mal të Zi, është tepër e fuqishme. Dhe po ashtu nuk e besoj që ndonjë qeveri e Malit të Zi, ka për të pasur guximin që të hyjë në rishikim të marrëveshjes ose ta shfuqizojë ratifikimin që është kryer në Kuvendin e Malit të Zi", tha Maloku.
Kurse, Vigan Qorolli, profesori i së Drejtës Ndërkombëtare në Universitetin e Prishtinës, vlerëson se anëtarësimi i Malit të Zi në NATO, nuk do të ketë ndonjë ndikim ndërmjet raporteve të Kosovës dhe Malit të Zi, në aspektin e Demarkacionit të kufirit.
Ai mendon se nuk do të ketë probleme, pasi që, sipas tij, çështjet e kufirit janë punë që rregullohen ndërmjet shteteve përkatëse.
"Kështu, të themi figurativisht se topi ka mbetur në anën e Kosovës e cila ose duhet ta miratojë në Kuvendi këtë version të cilin edhe Mali i Zi e ka ratifikuar paraprakisht ose plani B është që ta refuzojë me votë në Kuvend, ku po ashtu kërkohen 80 vota dhe pastaj të kërkohet rinegocimi i kritereve për përcaktimin e kufirit të Kosovës- Mal i Zi", tha Qorolli.
Prishtina dhe Podgorica nënshkruan Marrëveshjen për Demarkacionin e kufirit në gusht të vitit 2015, në praninë ndërkombëtare. Kjo marrëveshje më pas u shndërrua në një kusht nga BE-ja për procesin e liberalizimit të vizave për qytetarët e Kosovës.
Qorolli thotë se arbitrazhi ndërkombëtar për shënjimin e vijës kufitare ndërmjet Kosovës dhe Malit të Zi mund të vijë në shprehje si opsion real.
"Unë jam ithtar i dërgimit të rastit në Gjykatën permanente të Arbitrazhit me seli në Hagë, sepse është e vetmja mundësi për të përcaktuar kriteret e reja. Metodologjike është vendosja nga disa arbitra meritorë të huaj, profesor të njohur dhe ekspertë të së drejtës ndërkombëtare, sepse sipas kritereve të ndjekura nga të dyja palët, kufiri është përcaktuar në kundërshtim me rregullat e ligjit ndërkombëtar", tha Qorolli.
Demarkacioni me Malin e Zi, nuk u arrit të ratifikohet nga përbërjen tashmë e shpërndarë e Kuvendit të Kosovës, sado që koalicionin qeverisës e përbënin dy partitë më të mëdha – Partia Demokratike e Kosovës dhe Lidhja Demokratike e Kosovës.
Marrëveshja e arritur në gusht të vitit 2015 për Demarkacionin me Malin e Zi, është kundërshtuar në vazhdimësi nga opozita, por edhe nga një numër i konsiderueshëm i deputetëve nga partitë në pushtet gjatë punës së Kuvendit tashmë të shpërndarë të Kosovës.
Ratifikimi i Demarkacionit ishte dhe mbetet kusht që Komisioni Evropian i ka vënë Kosovës për liberalizimin e vizave./REL
