LIVE: Biden jep mesazhin e radhës, tregon se çfarë do të bëjë pas situatës së rënduar

Presidenti amerikan Joe Biden ka lëshuar sot një deklaratë duke dhënë disa detaje rreth sulmeve në Irak dhe Siri. Është dokumentacioni që ai duhet të bëjë, sipas ligjit, për të njoftuar Kongresin brenda 48 orëve nga nisja e aksionit ushtarak.

Në letër, ai thotë se sulmet kishin në shënjestër objektet e përdorura nga Korpusi i Gardës së Revolucionit Islamik të Iranit dhe grupet e milicisë së lidhur, të përdorura për "komandim dhe kontroll, ruajtje armësh, trajnim, mbështetje logjistike dhe qëllime të tjera".

IRGC besohet se ka armatosur, financuar dhe trajnuar organizatën militante që qëndron pas sulmit me dron të fundjavës së kaluar që vrau tre ushtarë amerikanë.

Biden shtoi se sulmet synonin t'i pengonin këto grupe nga sulme të mëtejshme dhe u morën në një mënyrë "për të kufizuar rrezikun e përshkallëzimit dhe për të shmangur viktimat civile".

Biden tha gjithashtu se ai do të "drejtojë masa shtesë, duke përfshirë kundër personelit dhe objekteve të IRGC-së dhe IRGC-së, sipas rastit".

SHBA synon të bëjë “sulme shtesë” kundër grupeve të mbështetura nga Irani në Lindjen e Mesme, deklaroi këshilltari i sigurisë kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, Jake Sullivan.

Sulmet ajrore amerikane në Irak dhe Siri “nuk janë fundi” i përgjigjes së SHBA-së, i tha ai për Sky News.

“Ne besojmë se sulmet kishin efekt të mirë në degradimin e aftësisë së këtyre grupeve të milicisë për të na sulmuar,” u shpreh Sullivan.

Zëdhënësi i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby tha gjithashtu se sulmet e së premtes mbrëma ishin vetëm “raundi i parë” i veprimit dhe më shumë operacione ushtarake do të pasojnë.

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu rikonfirmoi të dielën se ushtria do të nis një operacion edhe në qytetin kufitar Rafah, për të luftuar me militantët e Hamasit. Komentet e tij vijnë ndërsa janë rritur shqetësimet se futja e forcave tokësore në këtë qytet do të shkaktonte një situatë edhe më dëshpëruese për palestinezët që kanë gjetur strehim aty, duke iu larguar zonave ku po kryhen luftime.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu tha të dielën se Izraeli ka shkatërruar shumicën e forcave tokësore të Hamasit, por ai theksoi se ushtria do të “merret” edhe me ato që kanë mbetur në Gazën jugore, përfshirë qytetin në kufi me Egjiptin, Rafahun, ku shumë palestinezë kanë gjetur strehim.

Në Tel Aviv, zoti Netanyahu tha në një mbledhje të kabinetit të tij se ushtria ka shkatërruar 17 nga 24 batalionet e Hamasit.

Ai tha se forcat e ushtrisë po punonin gjithashtu për të shkatërruar tunelet nëntokësore, një operacion që sipas tij do të kërkonte më shumë kohë. Sa i përket pengjeve, kryeministri izraelit tha se po punonet për lirimin e tyre dhe se ai nuk do të pranonte çdo marrëveshje.

“Përpjekjet për lirimin e pengjeve vazhdojnë. Siç e theksova edhe në mbledhjen e kabinetit, ne nuk do të pajtohemi me çdo marrëveshje dhe jo me çdo lloj kushti. Shumë gjëra që thuhen në media sikur ne jemi pajtuar me to, si për shembull lirimin e terroristëve, nuk janë të vërteta”, tha ai.

Kombet e Bashkuara kanë paralajmëruar se futja e forcave tokësore izraelite në qytetin Rafah do të ishte tepër dëshpëruese për mijëra njerëz janë zhvendosur aty nga qyteti Khan Younis dhe pjesë të tjera të Gazës jugore, ndërsa lufta Izrael-Hamas po vazhdon. Një sulm izraelit me dron goditi një makinë civile të dielën, tha një dëshmitar okular për agjencinë e lajmeve Associated Press.

Po ashtu këtë të dielë kamionët që transportonin ndihma humanitare hynë në Rripin e Gazës përmes pikë-kalimit kufitar në qytetin Rafah.

Dorëzimi i ndihmave shumë të nevojshme për 2.3 milionë banorët e Gazës është ndërlikuar pas vendimit të disa vendeve për të ndërprerë fondet për agjencinë e ndihmave UNWRA.

Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera perëndimore njoftuan se kishin pezulluar kontributet për agjencinë, pasi Izraeli zbuloi se 12 nga punonjësit e agjencisë morën pjesë në sulmet terroriste të 7 tetorit në Izrael.

Po ashtu shumë ekspertë thonë se nëse lufta e Izraelit kundër Hamasit do të zhvendoset në qytetin Rafah, një ofensivë e tillë mund t’i shtyjë refugjatët në Egjipt, duke rritur edhe më tej tensionet.

Lufta në Gazë ka rrafshuar pjesë të mëdha të territorit të vogël, ka zhvendosur 85% të popullsisë ndërsa një e katërta e saj po vuan nga uria.

Lufta shpërtheu më 7 tetor, kur luftëtarët e Hamasit kaluan në Izrael, duke vrarë rreth 1200 persona dhe duke marrë peng 250 të tjerë.

Sulmi i Hamasit shkaktoi një fushatë tokësore dhe ajrore izraelite që ka vrarë më shumë se 27,000 palestinezë, sipas zyrtarëve lokalë të shëndetësisë, që drejtohen po nga Hamasi.

Izraeli thotë se është i vendosur të shkatërrojë Hamasin dhe ta parandalojë kthimin e tij në pushtet në Gazë, një territor që grupi e sunduar që nga viti 2007./VOA

Shtetet e Bashkuara dhe Britania goditën 36 objektiva të rebelëve huthi në Yemen të shtunën, në valën e dytë të sulmeve ajrore ndaj grupeve të mbështetura nga Irani, të cilat kanë sulmuar vazhdimisht interesat amerikane dhe ndërkombëtare që nga fillimi i luftës Izrael-Hamas. Pas sulmeve, Irani paralajmëroi Shtetet e Bashkuara të mos godasin dy anije mallrash iraniane, të cilat dyshohen prej kohësh se shërbejnë si baza operacionale për komandot iraniane.

Sulmet ajrore u bënë gjatë orëve të natës në gjashtë rajone të Jemenit që kontrollohen nga huthitë, si dhe në kryeqytetin Sanaa. Grupi huthi nuk dha detaje për dëmin e shkaktuar, por Shtetet e Bashkuara njoftuan se u goditën arsenale raketash të mbajtura nëntokë, platformat e nisjes së raketave, si dhe helikopterët që përdoreshin nga rebelët.

Zëdhënësi ushtarak i militantëve huthi, gjeneral brigade Yahya Saree tha se “këto sulme nuk do t’i dekurajojnë forcat jemene nga vazhdimi i mbështetjes për palestinezët” dhe se sulmet “nuk do të mbeten pa përgjigje”.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin paralajmëroi militantët huthi pas sulmeve ajrore se “do të vazhdojnë të mbartin pasoja të mëtejshme nëse nuk ndalin sulmet e tyre të paligjshme ndaj transportit ndërkombëtar dhe mjeteve detare”. Ky mesazh u mbështet edhe nga sekretari i Jashtëm britanik David Cameron, i cili tha se “sulmet e huthive duhet të ndalen”.

Pasi Shtetet e Bashkuara dhe Britania bënë sulmet ajrore, Irani paralajmëroi të dielën Shtetet e Bashkuara që të mos sulmojnë dy anije transporti mallrash në Lindjen e Mesme, të cilat prej kohësh dyshohet se shërbejnë si baza operacionale për komandot iraniane.

Deklarata nga Irani për anijet “Behshad” dhe “Saviz” duket se sinjalizon shqetësimin në rritje të Teheranit për sulmet ajrore amerikane të ditëve të fundit në Irak, Siri dhe Jemen ndaj milicive të mbështetura nga Republika Islamike.

Anijet janë të regjistruara si anije tregtare të një kompanie me seli në Teheran, të cilës Departamenti amerikan i Thesarit i ka vendosur sanksione pasi shërben si fasadë për kompaninë shtetërore iraniane të transportit detar (Republic of Iran Shipping Lines).

Në një video të ushtrisë iraniane të qarkulluar të dielën, anijet përshkruhen si “arsenale lundruese” dhe se kanë misionin për t’iu kundërvënë piraterisë në Detin e Kuq dhe Gjirin e Adenit”.

Pak përpara fushatës ajrore amerikane, anija Behshad udhëtoi drejt Gjirit të Adenit dhe është ankoruar tashmë në Xhibuti, pranë një baze kineze.

Flota e 5-të amerikane nuk komentoi në lidhje me rrezikshmërinë që përfaqësojnë këto mjete detare./VOA

Pas javëve të sulmeve të udhëhequra nga Houthi ndaj anijeve në Detin e Kuq, Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë nisur sulme ushtarake në Jemen si përgjigje, të cilat Houthi i kanë përshkruar si "barbare".

Huthi janë një grup i lidhur me Iranin me bazë në Jemen dhe kanë thënë se sulmet e tyre janë një përgjigje ndaj bombardimeve të Izraelit ndaj Gazës dhe dështimit të komunitetit ndërkombëtar për t'i dhënë fund.

Huthi kanë shënjestruar kryesisht anijet e lidhura me Izraelin dhe në dhjetor, SHBA formoi një koalicion shumëpalësh për të mbrojtur trafikun tregtar nga sulmet. Forca tani ka më shumë se 20 vende, sipas Pentagonit.

Por kush janë luftëtarët jemenas në zemër të këtij përshkallëzimi?

Kush janë Houthis?

Houthis, të njohur gjithashtu si Ansar Allah (përkrahësit e Zotit), janë një grup i armatosur që kontrollon shumicën e pjesëve të Jemenit, duke përfshirë kryeqytetin, Sanaa, dhe disa nga zonat perëndimore dhe veriore afër Arabisë Saudite.

Houthi-t u shfaqën në vitet 1990, por u ngritën në dukje në vitin 2014, kur grupi u rebelua kundër qeverisë së Jemenit, duke bërë që ajo të jepte dorëheqjen dhe duke shkaktuar një krizë gjymtuese humanitare.

Grupi më pas kaloi vite, me mbështetjen e Iranit, duke luftuar një koalicion ushtarak të udhëhequr nga Arabia Saudite. Dy palët ndërluftuese gjithashtu janë përpjekur vazhdimisht të mbajnë bisedime paqeje.

Megjithatë, analistët thonë se grupi shiit nuk duhet parë si një përfaqësues iranian. Ajo ka bazën e vet, interesat e veta – dhe ambiciet e veta.

Ne po marrim raporte nga kolegët tanë në Al Jazeera Arabisht se një sulm izraelit ka goditur Deir el-Balah në qendër të Gazës sonte.

Më herët, agjencia e lajmeve Wafa raportoi se avionët luftarakë izraelitë shënjestruan tokën bujqësore pranë zonës Jafraawi, në jug të Deir el-Balah.

Human Rights Watch ka thënë se shkatërrimi i tokës bujqësore nga Izraeli është pjesë e një modeli që kontribuon në përdorimin e urisë si një armë lufte në Gaza.

Shtetet e Bashkuara dhe Britania goditën të paktën 30 objektiva Houthi në Jemen të shtunën në një valë tjetër sulmesh që synonin të pamundësonin më tej grupet e mbështetura nga Irani që kanë sulmuar interesat e SHBA dhe ndërkombëtare në përgjigje të luftës Izrael-Hamas.

Anijet dhe avionët luftarakë të shtunën nisën sulme kundër Houthis. Ai pasoi një sulm ajror në Irak dhe Siri të premten duke synuar milicitë e tjera të mbështetura nga Irani dhe Gardën Revolucionare Iraniane si hakmarrje për sulmin me dron që vrau tre trupa amerikane – William Jerome Rivers, Kennedy Ladon Sanders dhe Breonna Alexsondria Moffett – në Jordani fundjavën e kaluar. .

Sekretari amerikan i mbrojtjes, Lloyd Austin, tha se veprimi ushtarak "dërgon një mesazh të qartë për Houthis se ata do të vazhdojnë të mbajnë pasoja të mëtejshme nëse nuk i japin fund sulmeve të tyre të paligjshme ndaj anijeve ndërkombëtare dhe anijeve detare".

Objektivat Houthi ishin në 13 vende të ndryshme dhe u goditën nga avionët luftarakë amerikanë F/A-18 nga aeroplanmbajtësja USS Dwight D Eisenhower, nga avionët luftarakë britanikë Typhoon FGR4 dhe nga shkatërruesit USS Gravely dhe USS Carney që gjuanin raketa Tomahawk nga Deti i Kuq, sipas zyrtarëve amerikanë dhe ministrisë së mbrojtjes së Mbretërisë së Bashkuar. Zyrtarët amerikanë nuk ishin të autorizuar të diskutonin publikisht operacionin ushtarak dhe folën në kushte anonimiteti.

Sulmet e së shtunës shënuan herën e tretë që SHBA-ja dhe Britania kishin kryer një operacion të madh, të përbashkët për të goditur raketat, radarët dhe dronët Houthi. Por Houthi-t e kanë bërë të qartë se nuk kanë ndërmend të zvogëlojnë sulmin e tyre.

Të premten, shkatërruesi amerikan Laboon dhe F/A-18 nga Eisenhower rrëzuan shtatë dronë të nisur nga zonat e kontrolluara nga Houthi të Jemenit në Detin e Kuq; shkatërruesi Carney gjithashtu rrëzoi një dron të gjuajtur në Gjirin e Adenit dhe forcat amerikane morën katër drone të tjerë që ishin përgatitur për t'u lëshuar.