Der Standard: Pse Austria kërkonte krijimin e shtetit shqiptar

Lajme

Der Standard: Pse Austria kërkonte krijimin e shtetit shqiptar

Nga: Fitim Dika Më: 10 tetor 2015 Në ora: 14:39

Gazeta më e madhe e majtë austriake, Der Standard, ka bërë një shkrim të gjatë ku tregon dokumenta të vjetra arkivore sesi konsulantët austriakë dëshironin krijimin e një shtetit shqiptar. Të gjitha dokumentat pritet të dalin pas pak, nga historiani Oliver Schmidt.

“Austria nuk dëshiron të intervenojë më në problemet e Ballkanit. Mirëpo në fazën e fundit të Perandorisë Osmane, 1870-1914, shumë dokumenta nga konsulatat austriake në Mitrovicë, Prizren dhe Shkup nxjerrin në pah se Kosova nuk ishte një problem vetëm mes shqiptarëve dhe serbëve, por edhe më shumë se aq,” shkruan në hyrje të artikullit gazeta austriake, duke treguar edhe fitimin e një projekti shkencor nga historiani Oliver Schmidt, për të kontrolluar të gjitha arkivat dhe dokumentat nga ajo kohë.

Projekti kryesor i politikës së jashtme

Sipas historianit zviceran, Oliver Jens Schmidt, që ka shkruar disa libra mbi historinë e shqiptarëve, Austria kishte më shumë informacion mbi ndodhitë në Kosovë sesa Perandoria Osmane.

“Monarkia austro-hungareze ka dërguar shumë njohës të regjionit në Ballkan. Kjo ishte një projekt i jashtëm i saj,” thotë Schmidt për Der Standard, transmeton Bota sot.

Ai gjithashtu tregon se kjo histori fillon edhe më herët në shekullin e XVIII-të ku Austria dëshironte mbrojtjen e katolikëve shqiptarë, por hasi në konkurencë nga Italia dhe Franca. Sipas një dokumenti të 1899, të dhënë nga konsuli austriak Alfred Ritter Rappaport, kleri katolik duheshte të luan rolin kryesor në ndërmjetësimin e popullatës shqiptare me perandorinë Austro-hungareze.

Të dobësohet Serbia

Rappaport nxjerr në pah gjithashtu edhe tendencën e krijimit të një shtetit shqiptar, pasi vetëm në këtë formë do dobësohej Serbia.

“Ideja kryesore e propagandës së shtetit tonë, është që të shfrytëzohen momentet ku ndarja e Vilajetit të Kosovës të përdoret për interesat tona,” citohet të ketë thënë konsulati austriak. Kjo sipas tij mund të arrihet “duke ju dhënë vendin natyral klerit katolik në sistemin tonë politik dhe dobësimin e Serbisë”.

Por sipas Rappaport , këtu kishte pak probleme, se jo vetëm katolikët, por edhe muslimanët shqiptarë nuk kishin shumë interes për krijimin e shtetit shqiptar. Në dokumentin e 19 Tetorit 1899, ai raporton:

“Muhamedanët shqiptarë është e vështirë ti bindësh për një shtet shqiptar, pasi shumica e tyre janë të lidhur fanatikisht me Portën e Lartë. Po ashtu, lidhja nacionale mes katolikëve dhe muslimanëve shqiptarë është e dobët, pasi ata drejtohen më shumë kah feja.”

Rappaport tregon gjithashtu fakte sesi muslimanët shqiptarë do ishin të gatshëm të luftojnë për mbrojtjen e muslimanëve sllavë në sanxhak, por jo edhe për krijimin e shtetit shqiptar.

Historia “përsëritet”

Për ta bërë më të kapshme historinë e Kosovës atëherë, Oliver Schmidt e lidh me gjendjen e situatës sot, ku shumë forca të jashtme kërkojnë ndikimin dhe aplikimin e interesave të veta.

“Problemi i interesave të ndryshme në Kosovë në fundin e Perandorisë Osmane është i ngjashëm si sot”, pretendon historiani Schmidt.

“Prezena multi etnike e Euleksit në Kosovë, ka si qëllim krijimin e forcave lokale në Kosovë, për ti përdorur më pas për interesat e secilit shtet,” vazhdon ai.

Projekti i fituar nga Oliver Schmodt, do ketë edhe analizën e mbështetjes së Austro-Hungarisë ndaj fashistëve kroat të Ustashëve dhe organizatës sllave të VMRO-së./Bota sot

Sot mund të lexoni Shfletoni kopertinat