LIVE: Zhvillime dramatike/ Zelensky ngre alarmin, zbulon ngjarjen shokuese; Putin nënshkruan një dekret të ri

Të paktën 22 persona humbën jetën dhe qindra u plagosën nga sulmet ruse me raketa që goditën pjesën qendrore të Ukrainës të enjten, njoftojnë autoritetet në Kiev. Presidenti ukrainas e akuzoi Rusinë për sulm të qëllimshëm kundër popullsisë civile pa asnjë avantazh ushtarak.

Zyrtarët ukrainas thanë se raketat e tipit Kalibr me preçizion të lartë u lëshuan nga një nëndetëse ruse në Detin e Zi dhe goditën një pallat në Vinnytsia, rreth 268 kilometra nga kryeqyteti Kiev.

Guvernatori i rajonit Vinnytsia, Serhiy Borzov tha se mbrojtja ajrore ukrainase rrëzoi dy nga katër raketat e lëshuara.

Shefi i Policisë Kombëtare, Ihor Klymenko, tha se vetëm gjashtë nga të vrarët janë identifikuar deri më tani, ndërsa 39 të tjerë ende fugurojnë të zhdukur.

Nga 52 të plagosurit e shtruar në spital, pesë janë në gjendje kritike, ndërsa 34 kanë lëndime të rënda, tha për agjencinë e lajmeve Associated Press shefi i departamentit rajonal të kujdesit shëndetësor Olha Zadarozhnia. Ndër të plagosurit kishte edhe tre fëmijë.

Rusia nuk e ka konfirmuar zyrtarisht sulmin. Por Margarita Simonyan, e cila drejton rrjetit televiziv rus RT të kontrolluar nga qeveria, shkroi në kanalin e saj të një aplikacioni mesazhes se zyrtarët ushtarakë i kishin thënë asaj se një ndërtesë në Vinnytsia ishte në shënjestër sepse aty strehoheshin "nazistë" ukrainas.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, e akuzoi Rusinë se qëllimisht kishte vënë në shënjestër popullsinë civile. Sulmi ndodhi ndërsa zyrtarë nga rreth 40 shtete u takuan në Hagë të Holandës për të diskutuar koordinimin e hetimeve dhe ndjekjeve penale lidhur me krime të mundshme lufte të kryera në Ukrainë.

“Çdo ditë Rusia po shkatërron popullsinë civile, po vret fëmijë ukrainas, po lëshon raketa drejt objekteve civile. Aty ku nuk ka objektivë ushtarakë. Çfarë mund të jetë tjetër veçse një akt i hapur terrorizmi?”, shkruante në rrjetin Telegram Presidenti Zelenskyy.

Vinnytsia është një nga qytetet më të mëdha të Ukrainës, me një popullsi prej 370,000 banorësh para luftës. Mijëra njerëz janë larguar nga Ukraina lindore, ku Rusia ka përqendruar ofensivën e saj, që nga fillimi i luftës më 24 shkurt.

Pas goditjes së ndërtesave me raketa, zjarri përfshiu rreth 50 makina të parkuara, thanë zyrtarët. Analisti ushtarak ukrainas Oleh Zhdanov tha se ai mendonte se sulmi është shëmbëlltyrë e goditjeve të mëparshme të Kremlinit të zonave të banuara me synimin "për të tentuar të ushtrojë presion mbi Kievin që të bëjë lëshime".

“Rusia ka përdorur të njëjtat taktika kur goditi rajonin e Odesës, Kremenchuk-un, Chasiv Yar dhe zona të tjera”, tha zoti Zhdanov. “Kremlini do të tregojë se do të vazhdojë të përdorë metoda jokonvencionale të luftës dhe të vrasë civilë duke sfiduar Kievin dhe të gjithë komunitetin ndërkombëtar”.

Forcat ruse vazhduan sulmet me artileri dhe raketa në Ukrainën lindore, kryesisht në provincën e Donetskut, pasi morën kontrollin e Luhanskut fqinj. Qyteti i Lysychanskut, bastioni i fundit i madh i rezistencës ukrainase në Luhansk, ra në duart e forcave ruse në fillim të muajit.

Kryeprokurorja e Ukrainës për krimet e luftës dhe autoritetet evropiane u takuan sot për të bashkërënduar hetimet mbi mizoritë, që po shkaktojnë sulmet e Rusisë ndaj Ukrainës, duke paralajmëruar se një dështim për ta bërë këtë do të inkurajonte autokratët. Zyrtarët që u takuan në Hagë të Holandës thanë se janë hapur 20 mijë hetime për krime lufte nga ekipe që drejtohen nga vende të ndryshme. Ata vunë theksin se provat që po mblidhen duhet të jenë të organizuara mirë dhe të besueshme.

Përfaqësues të lartë nga vende anëtare të Bashkimit Evropian, zyrtarë të vendeve të tjera të Evropës përfshirë edhe ata nga Ukraina, u takuan sot në Hagë, për të diskutuar rreth bashkërëndimit të hetimeve për krime lufte të kryera nga forcat e Rusisë në Ukrainë.

“Ashtu siç e kemi një strategji për ambientin dhe për virusin covid19, ne kemi nevojë për një strategji llogaridhënieje, e drejtuar nga besimi universal se të gjithë jemi të mbrojtur me ligj. Të sigurohemi që të gjitha rrugët të çojnë drejt drejtësisë, tani dhe në të ardhmen”, tha ministri i jashtëm holandez, Wopke Hoekstra.

Lajmin e plotë lexojeni KËTU

Veterani amerikan James Vasquez mori vendimin për të shkuar për të luftuar në Ukrainë që në ditën e parë të luftës. Pasi paketoi pajisjet ai u nis drejt vendit të sulmuar nga Rusia. Ai gjithashtu hapi një llogari në rrjetin Twitter ku ndan me ndjekësit përvojën e tij.

I veshur me kostum, veterani amerikan James Vasquez, po merr pjesë në një takim për të grumbulluar fonde për Ukrainën. Ai thotë për Zërin e Amerikës se do të ndihet më rehat në uniformë, kur të kthehet në Ukrainë muajin që vjen.

“Jam mësuar atje të dëgjoj sirenat e sulmeve ajrore, ku çdo ditë je objektiv zjarri dhe bombardimesh. Prania këtu më duket disi e çuditshme”.

Lajmin e plotë lexojeni KËTU

Shumë qytete të Letonisë, përfshirë kryeqytetin Riga, nuk do të pranojnë më refugjatë ukrainas.

Programi shtetëror për mbështetjen e refugjatëve po vuan nga mungesa e fondeve dhe autoritetet lokale thonë se nuk kanë më para për të strehuar njerëz. Shumë refugjatë rrezikojnë të mbeten të pastrehë.

Qeveria nuk mund t’i përballojë pagesat për akomodimin e tyre në hotele, ndërsa është shumë shtrenjtë për ata që nuk kanë punë, të marrin vetë shtëpi me qira.

Presidenti rus Vladimir Putin ka nënshkruar një ligj të ri që lejon autoritetet ruse të etiketojnë subjektet dhe individët me përkufizimin famëkeq të “agjentit të huaj” edhe nëse këta të fundit nuk marrin financime nga jashtë, një ndryshim që analistët thonë se do ta bëjë edhe më të lehtë për shtetin të shënjestrojë kritikët vendas të Kremlinit.

Ligji i nënshkruar më 14 korrik do të hyjë në fuqi më 1 dhjetor.

Sipas versionit të vjetër të ligjit, prokurorët duhej të vërtetonin se një individ i akuzuar si “agjent i huaj” duhej të merrte fonde ose asistencë materiale nga jashtë.

Dekadën e fundit, Rusia ka përdorur ligjet e saj të ashtuquajtura “mbi agjentët e huaj” për të etiketuar dhe ndëshkuar kritikët e politikave të Kremlinit.

Ligji i ndryshuar gjithashtu zgjeron përkufizimin e “aktiviteteve politike” ku përfshihet një klauzolë e gjerë që mbulon çdo aktivitet që “kundërshton interesat kombëtare të Federatës Ruse”.

Individët që etiketohen zyrtarisht si agjentë të huaj nuk do të jenë më në gjendje të marrin grante shtetërore për aktivitete krijuese, të punojnë si mësues, të organizojnë ngjarje publike ose të punojnë për organizata që shpërndajnë informacion.

Sipas ligjit, katër regjistrat ekzistues të agjentëve të huaj do të bashkohen dhe do të krijohet një listë e re për të regjistruar të gjithë individët e etiketuar si “agjentë të huaj”.

Ndër të tjera, ky përcaktim kërkon që organizatat joqeveritare që marrin fonde të huaja dhe për të cilat qeveria pretendon se janë të angazhuara në aktivitete politike, të regjistrohen si “agjentë të huaj”, të identifikohen publikisht si të tillë dhe t’i nënshtrohen auditimeve strikte.

Ata gjithashtu duhet të etiketojnë çdo përmbajtje që prodhojnë me një mohim ndërhyrës ose të përballen me gjoba penale nëse nuk e bëjnë këtë. Kritikët e Kremlinit thonë se emërtimi “agjent i huaj” synon gjithashtu të stigmatizojë çdo aktivitet të pavarur qytetar në Rusi.
Ligji për agjentët e huaj është përdorur gjithnjë e më shumë nga zyrtarët për të censuruar shoqërinë civile dhe grupet mediatike në Rusi.

Legjislacioni origjinal i vitit 2012-të, i cili synonte OJQ-të dhe grupet e të drejtave të njeriut, por që atëherë është zgjeruar për të shënjestruar edhe organizatat e medias, gazetarët individualë, blogerët në YouTube dhe pothuajse këdo që merr para nga jashtë Rusisë dhe, në sytë e Kremlinit, shpreh një opinion politik.

Shumë prej shërbimeve ruse të Radios Evropa e Lirë dhe 18 gazetarë të saj me kombësi ruse janë shtuar në listën e “agjentëve të huaj” të qeverisë.

Shërbimi i pavarur mediatik i financuar nga qeveria e SHBA-së pezulloi aktivitetin e tij fizik në Rusi në mars pasi autoritetet lokale të taksave filluan procedurat e falimentimit kundër shërbimit rus dhe policia intensifikoi presionin ndaj gazetarëve të tij. Procedurat e falimentimit erdhën nga refuzimi i kompanisë për të përmbushur mandatin e etiketimit ose për të paguar miliona dollarë gjoba që u grumbulluan për shkak të kësaj.

Radio Evropa e Lirë ka hedhur poshtë etiketimin “agjent i huaj” dhe ka insistuar në pavarësinë dhe integritetin e gazetarisë së saj.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky gjatë konferencës ndërkombëtare në Hagë ka njoftuar se Federata Ruse ka rrëmbyer rreth 200,000 fëmijë dhe i ka nxjerrë nga territori i Ukrainës.

"Është ende duke u vërtetuar se sa fëmijë kanë rrëmbyer dhe nxjerrë nga Ukraina forcat ruse. Shifra paraprake është e tmerrshme, rreth dyqind mijë fëmijë," tha Zelensky.

Ai më pas theksoi se si rezultat i agresionit rus, dhjetëra mijëra ukrainas janë vrarë, torturuar dhe gjymtuar dhe miliona njerëz janë dëbuar në Rusi.

Raketat ruse që goditën një qytet në Ukrainën qendrore vranë të paktën 20 persona dhe plagosën rreth 90 të tjerë, thanë autoritetet ukrainase, përcjell Bota sot.

Policia kombëtare e Ukrainës tha se tre raketa goditën një ndërtesë zyre dhe dëmtuan ndërtesat e banimit aty pranë në Vinnytsia, e cila ndodhet 268 km në jugperëndim të kryeqytetit, Kiev.

Një nëndetëse ruse në Detin e Zi gjuajti me raketa lundrimi Kalibr në qytet, dhe tre fëmijë ishin në mesin e të vdekurve, shkroi nënkryetari i zyrës presidenciale të Ukrainës, Kyrylo Tymoshenko, në aplikacionin e mesazheve Telegram. Ushtria ruse nuk e ka konfirmuar sulmin.

Raketat ndezën një zjarr që u zgjerua për të përfshirë 50 makina në një parking ngjitur, thanë zyrtarët. Policia ukrainase tha se personat u raportuan të zhdukur. Guvernatori i rajonit Vinnytsia, Serhiy Borzov, tha se sistemet e mbrojtjes ajrore ukrainase rrëzuan katër raketa të tjera mbi zonë.

Të paktën 17 persona janë vrarë pasi raketat ruse goditën qendrën e qytetit ukrainas Vinnytsia, tha zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Ukrainës, përcjell Bota sot.

Vinnytsia shtrihet rreth 200 km në jugperëndim të kryeqytetit ukrainas Kiev dhe është larg nga vijat kryesore të frontit në Ukrainën lindore dhe jugore.

“Fatkeqësisht, ndoshta nuk ka asnjë shans për të gjetur dikë që mbijetoi (nën rrënoja),” tha një zyrtar i lartë i shërbimit rajonal të urgjencës për televizionin ukrainas.

Në një koment në Twitter, Ministri i Jashtëm Dmytro Kuleba akuzoi Rusinë për kryerjen e "një krimi tjetër lufte".

“Ne do të gjykojmë kriminelët rusë të luftës për çdo pikë gjaku dhe loti ukrainas”, shkroi ai.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse Maria Zakharova tha se e ardhmja e gazsjellësit Nord Stream 1 për në Gjermani do të varet nga kërkesa për gaz në Evropë dhe sanksionet perëndimore kundër Rusisë, përcjell Bota sot.

Tubacioni nga Rusia në Gjermani po i nënshtrohet mirëmbajtjes vjetore deri më 21 korrik, por qeveritë evropiane janë të shqetësuara se Moska mund ta zgjasë atë në mënyrë që të kufizojë furnizimin evropian me gaz, duke ndërprerë planet për të ndërtuar magazinim për dimër.

Gjigandi energjetik i kontrolluar nga Kremlini Gazprom tha të mërkurën se nuk mund të garantonte funksionimin e sigurt të një pjese kritike të Nord Stream 1 për shkak të dyshimit mbi kthimin e një turbine nga Kanadaja, e cila kishte vendosur sanksione kundër kompanisë.

Kanadaja tha në fundjavë se kishte lëshuar një leje për të lejuar kthimin e turbinës për stacionin e kompresorit Portovaya të Nord Stream 1 në Rusi.

“Sa i përket punës së gazsjellësit në të ardhmen, shumë do të varet nga partnerët tanë për sa i përket kërkesës për gaz dhe sanksioneve të paligjshme, siç ndodhi me turbinat në Kanada”, tha Zakharova.

Ajo tha se mirëmbajtja e tubacionit ishte rënë dakord paraprakisht me konsumatorët.

Zyrtarët e instaluar nga Rusia në një rajon të Ukrainës pjesërisht nën kontrollin e Moskës po synojnë të organizojnë një referendum për bashkimin me Rusinë në shtator, njoftoi agjencia e lajmeve RIA Novosti, duke cituar një zyrtar lokal.

Kreu i administratës civile-ushtarake në Zaporizhzhia të pushtuar në Ukrainën jugore tha se një votim pranimi do të organizohej në fillim të vjeshtës, përcjell Bota sot.

"Data e parashikuar është në gjysmën e parë të shtatorit," citoi RIA Novosti të thoshte Vladimir Rogov.

“Më në fund do të shpallim se kur do të jetë pasi të kuptojmë nivelin e gatishmërisë dhe përfshirjes së njerëzve”, tha Rogov.

Forcat e mbështetura nga Rusia kanë kapur pjesën më të madhe të rajonit të Zaporizhzhia përgjatë bregut jugor të Ukrainës, por ushtria e Ukrainës ende kontrollon pjesën veriore të rajonit, duke përfshirë qytetin e Zaporizhzhia, qendra më e madhe urbane dhe shtëpia e më shumë se gjysmës së rajonit para- popullsia e luftës.