Artistë të shumtë, nga Emily Dickinson te Debussy dhe Beethoven, kanë gjetur frymëzim te Hëna. Fuqia e saj për të nxitur emocionet mund të lidhet me besimin tonë se ajo është gjithashtu në gjendje të ndikojë te emocionet tona.
Dy teori të ndryshme zakonisht paraqiten si shpjegime të mundshme:
E para dhe më e njohura lidhet me fuqinë e hënës për të ndikuar në batica. Sipas kësaj teorie, hëna ndikon në ujin që ndodhet në trupin dhe trurin tonë me forcën e saj gravitacionale, duke ndryshuar funksionimin e tij në të njëjtën mënyrë që tërheq ujin në dete gjatë cikleve të baticës. Megjithatë, graviteti i hënës duket se interesohet vetëm për oqeanet dhe jo për trupat e vegjël të ujit që gjenden në organet tona.
Teoria e dytë është më bindëse. Ajo lidhet me dritën e emetuar nga hëna (e reflektuar nga dielli, në vend të emetuar, për të qenë të saktë), e njëjta dritë që ka frymëzuar poetët gjatë shekujve. Në kohët e vjetra, azilet ndërtoheshin zakonisht në fshat ose në periferi të qyteteve, ku deri në ardhjen e dritës artificiale, natën mbretëronte errësira totale. Sigurisht, nëse nuk kishte hënë të plotë. Drita e hënës së plotë, shumë kohë përpara se të shpikeshin trajtimet efektive psikiatrike, do t'i inkurajonte banorët në azil të qëndronin zgjuar, duke ua hequr gjumin dhe duke dekompensuar gjendjen e brishtë mendore. Është shqetësuese të lexosh se në disa azile, banorët ishin lidhur me zinxhirë në mur gjatë fazës së hënës së plotë për t'i parandaluar ata të sulmonin njëri-tjetrin.
Miti i likantropisë (ujku) lidhet gjithashtu me hënën dhe fuqinë e saj për të transformuar një person të qetë në një ujk të egër. Paracelsus, mjeku i famshëm i shekullit të 16-të, e pa hënën si një agjent pasionesh, halucinacionesh dhe makthi.
Gjëra të tjera që janë pretenduar se i nënshtrohen ndikimit të hënës përfshijnë agresionin, krimin dhe, natyrisht, menstruacionet. Ka nga ata që besojnë se qentë dhe macet kanë më shumë emergjenca veterinare kur ka një hënë të plotë, dhe një studim i bursës në 48 vende, i botuar në Journal of Empirical Finance, arriti në përfundimin se fitimet ishin më të vogla në ditët e hënës së plotë sesa në ditët e ditët e hënës së re.
Ndoshta zhgënjyese, por e vërteta është se shumica e studimeve empirike kanë treguar se Paracelsus ishte gabim. Hëna nuk shkakton vërtet sëmundje mendore dhe sigurisht që nuk na kthen në ujqër. Dhe pavarësisht pretendimeve të fundit që mund të shihni në revista si Cosmopolitan për shembull, fazat e hënës nuk kanë të bëjnë fare me nivelet tona të lumturisë.
Kjo dritë e zbehtë dhe romantike nuk na nxit të sulmojmë askënd dhe dyshojmë se mund të ketë ndonjë lidhje logjike me fitimet në bursë.
Për Oscar Wilde, reflektimi i hënës së plotë në ujin e errët të natës ishte vetë përkufizimi i bukurisë. Hëna sigurisht që na frymëzon, por nuk e ndryshon mendjen tonë dhe nuk ndikon te emocionet tona.
