Alarmante/ Termocentrali bërthamor në duart e Putinit: Niset urgjentisht në Kiev shefi i Agjencisë Bërthamore të OKB-së

Shefi i Agjencisë së Mbikëqyrjes Bërthamore të Kombeve të Bashkuara do të shkojë urgjentisht në Kiev, pasi presidenti rus, Vladimir Putin, nënshkroi një dekret për të inkorporuar termocentralin më të madh bërthamor të Ukrainës, që ndodhet në Zaporizhzhia.

“Rrugës për në Kiev për takime të rëndësishme. Nevoja për një Zonë Mbrojtëse të Sigurisë dhe Sigurisë Bërthamore (NSSPZ) rreth termocentralit bërthamor në Zaporizhzhia. Është tani më urgjente se kurrë”, shkroi në Twitter, Rafael Grossi, drejtor i përgjithshëm i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) , shkruan CNN.

Forcat ruse kanë kontrolluar termocentralin bërthamor Zaporizhzhia për muaj të tërë dhe në atë zonë ka pasur luftime të ashpra në javët e fundit.

Të mërkurën, Putin nënshkroi një dekret që e vendos fuqinë bërthamore të Zaporizhzhia nën kontrollin e shtetit rus dhe ndryshon kushtetutën e vendit duke pranuar rajone të reja në Federatën Ruse.

Kujtojmë, se aneksimi i Zaporizhzhia dhe tre rajoneve të tjera është dënuar gjerësisht nga komuniteti ndërkombëtar si “mashtrim” dhe shumica dërrmuese e qeverive e kanë përshkruar atë si kundër ligjit ndërkombëtar.

Banorët rusë në qytetin e Belgorodit kanë mbetur në mëdyshje pasi një “shtyllë drite” është parë duke u ngritur në qiellin e natës me re.

Kështu, shpjegime të shumta të mundshme janë paraqitur për dritat, duke përfshirë një armë laser ruse ose një fenomen natyror, shkruan Newsweek.

Belgorod ndodhet rreth 40 kilometra në veri të kufirit me Ukrainën.

Më 4 dhe 5 tetor, imazhe dhe video u postuan në mediat sociale nga banorët në Belgorod, duke treguar se si një rreze e verdhë drite po shkëlqente lart në qiellin e errët. Qielli rreth rrezes gjithashtu duket se shkëlqen në të verdhë.

Gjërat nuk janë të qarta në asnjë nga imazhet pasi ndërtesat zakonisht mbulojnë pjesën e poshtme të rrezes përpara se të takohet me horizontin.

Por shpjegime të shumta të mundshme janë paraqitur për shkakun e rrezes, me shumë natyrë ushtarake, duke pasur parasysh konfliktin e vazhdueshëm të Rusisë me Ukrainën.

“Mbi Belgorod është aktivizuar ‘Peresvet’”, ka shkruar një përdorues në Twitter, duke iu referuar laserit anti-satelitor rus “Peresvet”.

Ndërsa gazeta e përditshme ruse “Komsomolskaya Pravda” ngarkoi një video të dritës në YouTube dhe shkroi në përshkrim, të përkthyer nga rusishtja: “Një provë e një arme top-sekret apo një fenomen i zakonshëm natyror? Banorët e Belgorodit janë të habitur”.

Një sugjerim se dritat mund të jenë laser u publikua nga gazeta e Moskës “Moskovskij Komsomolets” në një artikull në internet më 5 tetor.

Artikulli pretendonte se korrespondenti ushtarak Andrey Rudenko kishte thënë se ushtria po përdorte “armët më të fundit të Federatës Ruse” atë ditë.

Sipas uebsajtit të lajmeve ushtarake “ArmyRecognition.com”, ‘Peresvet’ është në shërbim aktualisht me zhvillim të njoftuar nga presidenti rus Vladimir Putin në vitin 2018. Ky sistem thuhet se mund të ‘verbërojë’ satelitët në një distancë prej 1500 kilometrash.

Megjithatë, disa përdorues të mediave sociale vunë në dukje gjithashtu se nuk do të kishte gjasa që një rreze që synon një satelit hapësinor në lëvizje të fiksohej në pozicion dhe të drejtohej drejtpërdrejt lart.

Ndryshe, “kolona” të ngjashme drite mbi Belgorod janë raportuar më parë – “kolona” të verdha që shtrihen në qiell – dhe janë shpjeguar nga mediat lokale si një fenomen meteorologjik, një shpjegim që duket më i mundshmi edhe në këtë rast.

Konkluzioni:

Burimi i rrezeve të dritës të parë në Belgorod, Rusi, më 4 tetor dhe 5 tetor është i paqartë, por ato me siguri janë meteorologjike.

Ekspertët e meteorologjisë kanë konfirmuar se është e mundur që dritat janë një fenomen natyror dhe ato janë vërejtur të ndodhin në rajon në të kaluarën.

Kështu, ndërsa një gazetë ruse ka aluduar në raportet e testeve të armëve, dhe Rusia pretendon se ka laser anti-satelitë të lartë sekret, bazuar në provat e disponueshme ky shpjegim duket i pamundur.

Trupat e dy burrave që mendohet se ishin torturuar u gjetën sot në rajonin Kharkiv të Ukrainës verilindore, tha zyra e prokurorit, përcjell Bota sot.

Burrat, të moshës midis 30 dhe 35 vjeç, u gjetën në një kompleks në fshatin e çliruar Novoplatonivka.

Një deklaratë shtoi se burrat u gjetën të prangosur me njëri-tjetrin.

Njëri ka pasur frakturë në kokë, ndërsa tjetri ka pësuar një plagë me armë zjarri në kokë.

Pretendohet se ata u vranë nga trupat ruse të vendosura në kompleks.

Presidenti Putin nënshkroi sot një dekret që përjashton disa kategori studentësh nga mobilizimi, përcjell Bota sot.

Duke folur në një takim virtual me mësuesit, Putin tha se përjashtimi lidhet me studentët për herë të parë që studiojnë në arsim me kohë të plotë dhe me kohë të pjesshme në institucionet e akredituara, si dhe disa lloje të studentëve pasuniversitar, si ata në fushën e shkencës.

Qindra mijëra rusë janë larguar nga vendi që kur Kremlini njoftoi fillimin e "mobilizimit të pjesshëm", dy javë më parë, duke shkaktuar frikën e një "ikjeje të trurit".

Presidenti rus, Vladimir Putin, pranoi gabimet në mobilizimin e pjesshëm dhe njoftoi se kishte firmosur një dekret për korrigjimin e tyre.

Duke folur në një takim me mësuesit, ai tha se do të anulonte rekrutimin për kategori të tjera studentësh, përfshirë ata të regjistruar në universitete private të akredituar.

“Ministria e Mbrojtjes ka raportuar se një sërë kategorish të qytetarëve tanë nuk kanë nevojë të përfshihen si pjesë e përpjekjes për mobilizim dhe i ka renditur ato. Megjithatë, ndryshimet përkatëse në kuadrin ligjor nuk janë bërë në kohë.

Draft dekreti që është dorëzuar nga Ministria e Mbrojtjes dhe qeveria dolën në një mënyrë që nuk përfaqësonte këndvështrimin e vetë Ministrisë së Mbrojtjes, kështu që ne duhet të bëjmë rregullime në këtë dokument në përputhje me rrethanat. Unë kam nxjerrë një dekret sot, tashmë është nënshkruar, që bën pikërisht këto rregullime”, tha Putin.

Zjarret shpërthyen në qytetet përreth kryeqytetit ukrainas të Kievit të mërkurën - me zyrtarët lokalë që pretendojnë se ato ishin rezultat i dronëve të prodhuar nga Irani, përcjell Bota sot.

Këta shpesh quhen "dronë kamikaze" dhe pretendimet për përdorimin e tyre janë shfaqur shumë herë gjatë luftës me Rusinë.

Irani mohon furnizimin me dronët, ndërsa Kremlini nuk ka komentuar ende.

Gjashtë dronë goditën një ndërtesë gjatë natës në Bila Tserkva, rreth 45 milje në jug të kryeqytetit, tha guvernatori i rajonit të Kievit, Oleksiy Kuleba.

Miliona nxënës ukrainas po rikthehen në shkolla, ndërsa sirenat që paralajmërojnë për sulme ajrore ndërpresin orët e mësimit. Më shumë se 2 mijë shkolla janë shkatërruar në të gjithë vendin. Korrespondentja e Zërit të Amerikës, Myroslava Gongadze ishte në fshatin Bohdanivka pranë Kievit, ku forcat ruse shkatërruan shkollën dhe kopshtin e fëmijëve.

Fshati Bohdanivka në Ukrainë ishte nën pushtimin rus për 20 ditë. Forcat ruse e kthyen shkollën dhe kopshtin e fëmijëve në një bazë ushtarake dhe spital. Kur ushtria ukrainase erdhi për të çliruar fshatin, rusët i vunë zjarrin objekteve duke i shkatërruar plotësisht.

Duke ecur mes rrënojave, aty ku ka punuar për shumë vite, drejtoresha e shkollës kujton kohën kur iu desh të largohej së bashku me vajzën për të shpëtuar nga forcat ruse.

“Shkolla dhe kopshti i fëmijëve në një fshat, është zemra e gjithçkaje. Pra, kjo ishte gjëja më e dhimbshme që ka ndodhur në fshatin tonë. Kur mësuam se shkolla kishte marrë flakë, shpresuam se disa pjesë të saj do t’i shpëtonin zjarrit. Por shpejt mësuam se nuk kishte mbetur asgjë nga shkolla”, tregon për Zërin e Amerikës, Ludmyla Deyko, drejtoresha e shkollës.

Duke qëndruar në vendin ku dikur ishte zyra e saj, ajo tregon se sa e zhvilluar ishte shkolla që drejtonte dhe se ëndërron t’i rikthejë nxënësit e saj. Ajo mezi pret që shkolla të rindërtohet sa më shpejt.

Më shumë se 300 nxënës të këtij fshati janë kthyer për vitin e ri shkollor dhe autoritetet lokale po përpiqen të krijojnë normalitet për jetën e këtyre fëmijëve.

Olexandr Kutzenko, i cili mbikëqyr sisitemin arsimor, thotë se të gjithë fëmijët e këtij fshati kanë rifilluar shkollën në objektet e tjera që janë afër.

“Në këtë kohë jemi duke punuar në rindërtimin e objektit. Ne e kuptojmë se vendi është në luftë dhe nuk ka para të mjaftueshme, ndaj shpresojmë në ndihmë nga investitorët për të rindërtuar shkollën”, thotë ai.

Si zgjidhje e përkohshme, një qendër kulturore do të kthehet në shkollë. Disa organizata të shoqërisë civile, të drejtuara nga ish-ministrja e Arsimit Hanna Novosad, po ndihmojnë me këtë projekt dhe në projekte të tjera në mbarë vendin.

“Rusia po bën luftë, jo vetëm kundër popullit ukrainas, por edhe kundër sistemit arsimor. Nëse shikoni shkallën e shkatërrimit, është e madhe dhe është vërtet e vështirë të mos shikoni se ata po shkatërrojnë qëllimisht shkollat tona. Më shumë se 2000 shkolla në mbarë vendin janë dëmtuar dhe ka qindra fshatra si ky, ku nuk ka mbetur asnjë shkollë dhe nuk ka akses në arsim. Dhe ata e bëjnë këtë në mënyrë shumë të qartë për arsye ideologjike gjithashtu”, thotë ajo.

Pavarësisht shkatërrimit, mjediset ku do të zhvillohet mësimi për fëmijët po rindërtohen.

“Ne po punojmë edhe në të ashtuquajturën hapësirë mësimore dixhitale. Por kjo këtu do të jetë një hapësirë për fëmijët që jetojnë në këtë fshat, ku do të kenë qasje në pajisjet që vijnë brenda javës së ardhshme, ku do të kenë qasje në internet dhe do të mund të punojnë vetëm ose të kenë mësimet e tyre online .”

Fëmijët dhe mësuesit e këtij fshati janë të etur për të nisur aty ku e kanë lënë dhe për të rikthyer jetën në komunitet./VOA

De-okupimi i rajonit të Luhanskut ka filluar dhe disa vendbanime në rajon tashmë janë çliruar nga ushtria ruse.

Kështu, sipas mediave të huaja, ka thënë Serhiy Haidai, kreu i Administrata Ushtarake Rajonale e Luhansk.

“Epo, tani është zyrtare. De-okupimi i rajonit të Luhanskut ka filluar. Disa vendbanime tashmë janë çliruar nga ushtria ruse dhe atje Forcat e Armatosura të Ukrainës tashmë po ngrenë flamurin ukrainas atje”, citohet të ketë thënë ai.

Ai vuri në dukje se de-okupimi i rajonit do të vazhdojë.

Kështu, Haidai ka falënderuar ushtrinë ukrainase.

“Falënderoj Forcat tona të Armatosura për lajmet e mrekullueshme. Le t’i ndihmojmë, mos u lodhni, ne besojmë në fitoren tonë. Rajoni i Luhanskut është Ukraina, ka qenë dhe do të jetë kështu. Vazhdoni”.

Siç raportohet, ofensiva e ushtrisë ukrainase vazhdon në drejtimin lindor dhe nga ana e rajonit të Donetskut.

Atje, forcat e armatosura të Ukrainës po çlirojnë vendbanimet ukrainase të pushtuara nga trupat ruse. 

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Pesko ka lënë të kuptohet se disa territore brenda katër rajoneve në Ukrainë që Rusia ka aneksuar mund të kthehen, përcjell Bota sot.

Duke folur për kufijtë në rajonet Donbas, Kherson dhe Zaporhizhzia, grupi mediatik rus RBC raporton se Peskov ka thënë...

"Lexoni urdhrin. Aty ka formulim ligjor. Në përgjithësi, natyrisht, këtu po flasim për territorin në të cilin vepronte administrata ushtarako-civile në kohën e pranimit [në Rusi].

"Por e përsëris edhe një herë: territore të caktuara atje do të kthehen dhe ne do të vazhdojmë të konsultohemi me popullsinë që shpreh dëshirën për të jetuar me Rusinë."

Aneksimi zyrtar i Moskës të mërkurën vjen mes ndryshimeve të mëdha në fushën e betejës në ditët e fundit duke zvogëluar sasinë e territorit të sekuestruar që kontrollon Rusia.

Kjo përfshin Kherson, ku Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha gjatë natës se forcat ukrainase kishin kapur më shumë fshatra.

Një grup punëtorësh ndërtimi në Kotka, Finlandë, larguan të martën statujën e fundit të liderit revolucionar rus, Vladimir Lenin.

E gjithë kjo ndodhi për shkak të presionit nga banorët në vazhdën e luftës së Rusisë në Ukrainë.

Një grup punëtorësh ndërtimi në Kotka, një qytet port me 52,000 banorë, jo shumë larg kufirit me Rusinë, e vendosën statujën në një kamion dhe e çuan atë në një magazinë të një muzeu lokal, shkruan Associated Press.

Drejtori i muzeut të qytetit, Kirsi Niku, tha se busti i bronzit ishte projektuar dhe ndërtuar nga skulptori estonez, Matti Varik, në fund të viteve 1970 me porosi nga Moska.

Ajo iu dorëzua Kotkës në vitin 1979 si dhuratë nga qyteti i miqësisë Talini, atëherë kryeqyteti i Republikës Sovjetike Estoneze dhe tani kryeqyteti i kombit baltik të Estonisë.

Paraqitja e statujave të tilla ishte një praktikë e zakonshme nga Moska, veçanërisht në vitet 1970 dhe 1980, për të nënvizuar miqësinë finlandeze-sovjetike në epokën pas Luftës së Dytë Botërore.

Statuja u vandalizua gjatë viteve, por mbeti në park, derisa këshilli i qytetit të Kotkas vendosi ta hiqte atë.

Vende të tjera evropiane kanë hequr qafe monumentet e mbetura të epokës sovjetike që kur Rusia pushtoi Ukrainën.