“Evropa nuk është thjesht një kontinent, por një vizion. Megjithatë, qytetarët e Ballkanit Perëndimor, që janë pjesë integrale e kontinentit dhe këtij vizioni, kanë qenë jashtë tij për një kohë të gjatë. Dëshira e popullit tonë për t'u pranuar nga anëtarët e BE-së është mohuar vazhdimisht nga politikat e brendshme të vendeve anëtare, mosmbajtja e premtimeve dhe frika për të ardhmen. Kjo ka sjellë zhgënjim, paqëndrueshmëri, emigracion dhe mungesë investimesh të mëdha. Si udhëheqës politikë të këtyre vendeve, ne ose mund të ankohemi për këtë - ose të marrim masa kundër tij. Ne kemi vendosur për këtë të fundit”.
Kwshtu thuhet në tekstin e nënshkruar nga Edi Rama, kryeministër i Shqipërisë, Aleksandar Vuçiq, president i Serbisë dhe Zoran Zaev, kryeministër i Maqedonisë së Veriut, botuar në të përditshmen prestigjioze gjermane Frakfurter Allgemeine Zeitung.
Të tre liderët theksojnë më tej në tekst se në nëntor 2019, ata nënshkruan një marrëveshje paraprake për çuarjen përpara të Procesit të Berlinit, duke marrë përgjegjësinë për bashkëpunim më të thellë në rajon. “Vizioni ynë është të kapërcejmë barrierat sociale, ekonomike dhe tregtare që pengojnë rritjen ekonomike të rajonit tonë duke zbatuar katër liritë evropiane në vendet tona. Prandaj ne kemi nënshkruar marrëveshje që heqin kontrollet kufitare në mënyrë që mallrat të kalojnë pothuajse pa vonesë dhe që u mundësojnë qytetarëve tanë të punojnë pa pengesa në një shtet tjetër”, shkruan Rama, Vuçiq dhe Zaev.
"Iniciativa jonë Open Balkans ka rezultuar efektive dhe e dobishme në tejkalimin e kohëve shumë të vështira të pandemisë. Edhe pse nisma e Open Balkans deri tani përfshin vetëm Serbinë, Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, ajo është e hapur për të gjithë anëtarët e Ballkanit Perëndimor. mundësi dhe një herë Përsëri ftojmë të gjithë fqinjët tanë të bashkohen dhe t'i ofrojnë popullatës së tyre përfitimet që ne ofrojmë tonat”, apelojnë Rama, Vuçiq dhe Zaev në gazetën Frankfurt.
“Shpesh i kritikuar si ‘fuçi europiane baruti’, ne si politikanë të përgjegjshëm nuk mund të lejojmë që rajoni ynë të kthehet në makthet e së shkuarës derisa BE të jetë në gjendje të bëjë më shumë për zgjerimin e saj në këtë fazë”, thuhet në tekstin e firmosur nga Rama, Vuçiq dhe Zaev.
Të tre liderët shprehën gjithashtu shpresën se qeveria e re në Gjermani do të pranojë nismën e Ballkanit të Hapur si një kontribut për zbatimin e plotë të Procesit të Berlinit dhe ta mbështesë atë.
“Shpresojmë që qeveria e re në Gjermani ta pranojë nismën “Ballkani i Hapur” si një kontribut për zbatimin e plotë të Procesit të Berlinit dhe ta mbështesë atë”, kanë shkruar krijuesit e nismës “Ballkani i Hapur”, transmeton shtypi gjerman.
Nënshkruesit e tekstit përfundojnë: "Iniciativa jonë" e Ballkanit të Hapur "është një hap i madh drejt anëtarësimit në BE. BE-ja duhet mbështetur".
"Sarajeva ishte Vietnami ynë"
"Sarajeva ishte Vietnami ynë," shkruan titulli në Neue Zuercher Zeitung. Gazeta zvicerane citon një intervistë me fotografin Paul Lowe, i cili ishte në kryeqytetin e BiH kur civilët u qëlluan nga snajperët. Lowe organizoi një ekspozitë të quajtur "Sniper Alley" për të cilën ai flet për NZZ.
“Ajo që ndodhi në Rrugën e Snajperëve ishte një sulm i gjatë dhe i drejtpërdrejtë ndaj civilëve. Snajperët serbë ishin vetëm disa qindra metra larg. Kështu ata e dinin se njerëzit që vrapuan nëpër kryqëzimin para tyre nuk ishin ushtarë armik - ata ishin gra, fëmijë dhe të moshuar. Ka diçka të tmerrshme në idenë për të drejtuar objektivin drejt një personi të pafajshëm dhe më pas për të tërhequr butësisht këmbëzën", thotë Lowe.
Megjithatë, fotografia qendrore e ekspozitës së këtij fotografi nuk është vepër e tij. Bëhet fjalë për fotografinë e 7-vjeçares Nermin Divovi, e cila u vra nga një snajper në vitin 1994. Kur u pyet nga gazetarët pse kjo foto është kaq e rëndësishme, Lowe u përgjigj:
“Është një foto shumë e fuqishme, pothuajse brutale – fëmija është i shtrirë në një pellg gjaku. Kjo foto është diçka si një simbol i dështimit të OKB-së për të mbrojtur qytetin. Nermini ishte duke ecur mes dy automjeteve të blinduara të OKB-së kur u qëllua. Të nesërmen fotografia ishte në të gjitha gazetat. Vdekja e Nerminit ishte një nga të shumtat, por kjo foto mbeti në mendjen e shumëkujt”, thotë Lowe.
NZZ: Lufta është ende një temë shumë emocionale, e diskutueshme në Bosnje dhe Hercegovinë. Nuk hapni plagë të vjetra me ekspozitën tuaj?
Shpesh e kam pyetur veten nëse duhet t'i kthehemi vërtet temës dhe t'ua kujtojmë njerëzve atë. Por sa herë që dyshoj, më kujtohet se ka ende mohues dhe revizionistë të gjenocidit në Bosnje dhe Hercegovinë që adhurojnë publikisht kriminelët e luftës dhe propagandojnë dhunën nacionaliste. Ata po përpiqen të fshijnë të vërtetën për të kaluarën. Ne duhet ta kundërshtojmë atë.
NZZ: Aktualisht tensionet po rriten sërish në Bosnje dhe Hercegovinë, a jeni i shqetësuar?
Është një tragjedi e madhe e këtij vendi që shumë pak elita politike përdorin ndarjet etnike për të penguar përparimin e vendit. Ata do të preferonin që vendi të mbetej relativisht i varfër dhe i fragmentuar, sepse në këtë mënyrë ata mund të qëndrojnë në pushtet dhe të mbushin xhepat e tyre.
Në thelb, ata po shkatërrojnë të ardhmen e vendit për përfitimet e tyre politike dhe ekonomike. – tha fotografi Lowe në një intervistë për të përditshmen e respektuar zvicerane Neue Zuericher Zeitung./ Burimi DW
