Me siguri, të paktën një herë të ka ndodhur që një person i afërm ose jo, të të kërkojë para me premtimin se do të t’i kthejë brenda ditës, javës apo muajit… Dhënia e lekëve borxh është një vendim thellësisht personal që mund të ketë ndërlikime të rëndësishme financiare dhe emocionale. Qoftë një i afërm, një mik i mirë apo edhe një i njohur që të kërkon një hua, është e natyrshme të ndihesh në mëdyshje. Këtu janë disa këshilla kryesore që do të ndihmojnë të vendosësh nëse të japësh para hua është zgjedhja e duhur për ty.
Kur të thuash “po”?
Ka disa situata ku të japësh para borxh mund të ketë kuptim. Nëse mund të përballosh “humbjen e përkohshme të parave”, pa ndikuar në qendrueshmërinë tënde financiare dhe nëse ke një marrëdhënie të fortë dhe të besueshme me huamarrësin, mund të jetë një vendim i arsyeshëm. Shumat e vogla që nuk të nevojiten “sa më shpejt të jetë e mundur”, ose të ndihmosh dikë në një situatë të rëndë ku nevojat e tij themelore janë në rrezik, mund të justifikojnë gjithashtu një hua. Përveç kësaj, nëse huazimi i parave përputhet me vlerat e tua dhe do të pendohesh më vonë që nuk po ndihmon tani, atëherë të thuash"po" mund të jetë zgjidhja e duhur.
Edhe nëse plotësohen këto kushte, është normale të ndihesh i shqetësuar. Faktorët emocionalë mund të luajnë një rol të rëndësishëm në vendimin tënd, prandaj është e rëndësishme të balancosh logjikën financiare me nivelin tënd të rehatisë personale. Nëse vendos të japësh para, merr parasysh hartimin e një marrëveshje me shkrim që përshkruan qartë kushtet e kthimit të borxhit.
Kur të thuash “jo”?
Ndonjëherë, vendimi më i mirë është të refuzosh një kërkesë për para borxh. Nëse huazimi i parave do të të shkaktojë vështirësi financiare, ose nëse huamarrësi ka një histori me mungesën e korrektësisë, është zgjedhje e mençur të thuash “jo”. Në mënyrë të ngjashme, nëse kërkesa ndihet e dyshimtë, joetike ose nëse përvojat e kaluara me huamarrësin kanë qenë negative, është më mirë të mbrosh financat e tua - por njëkohësisht dhe marrëdhëniet. Ndjesia e pakëndshme lidhur me situatën është gjithashtu një arsye e vlefshme për mospranimin.
Kur refuzon një hua, ji i ndershëm, por i dhembshur. Shpjego kufijtë e tu financiarë pa e bërë huamarrësin të ndihet i gjykuar. Ofrimi i zgjidhjeve alternative, si dhënia e një shume më të vogël hua, ose drejtimi i tyre drejt burimeve të tjera financiare, gjithashtu mund të jetë një ndihmesë e dobishme.
Këshilla të vlefshme për të mbrojtur financat tuaja
Nëse vendosni të jepni para hua, ka hapa që mund të ndërmerrni për të mbrojtur financat dhe raportin tuaj me personin tjetër.
- Huazoni vetëm atë që mund të përballoni të humbni dhe vendosni kushte dhe afate të qarta shlyerjeje.
- Hidhni gjithçka në letër për të shmangur keqkuptimet.
- Verifikoni aftësinë e huamarrësit për shlyerjen e borxhit duke kontrolluar statusin e tij të punësimit ose duke kërkuar një garanci.
- Komunikimi i hapur dhe i rregullt është thelbësor.
Huazimi i parave për familjen dhe miqtë është një çështje e ndjeshme që kërkon shqyrtim të kujdesshëm. Balancimi i marrëdhënieve personale me përgjegjësinë financiare mund të jetë sfidues, por vendosja e pritshmërive të qarta dhe të qenit realist për rreziqet mund ta bëjnë procesin më të qetë.