Vetëm 24 orë pasi mori drejtimin e Këshillit të Bashkimit Evropian, Viktor Orban vendosi të bënte një udhëtim të papritur në Kiev për të takuar Volodymyr Zelensky. Kryeministri hungarez i ka kërkuar presidentit ukrainas të marrë në konsideratë një armëpushim, duke argumentuar se kjo do të përshpejtonte përfundimin e luftës me Rusinë e Vladimir Putinit.
“I kërkova presidentit të mendonte nëse nuk mund ta ndryshonim rendin dhe të shpejtonim bisedimet e paqes duke pasur fillimisht një armëpushim”, tha Orban në fund të bisedimeve.
Udhëheqësi hungarez, i cili ka qenë gjithmonë kundër ndihmës ushtarake perëndimore për Ukrainën dhe që ka marrëdhëniet më të ngrohta me Putinin se çdo lider i BE-së, argumentoi se “një armëpushim i lidhur me një afat do të jepte mundësinë për të përshpejtuar bisedimet e paqes”.
“Unë e kam eksploruar këtë mundësi me Presidentin dhe i jam mirënjohës për përgjigjet e tij të sinqerta dhe aftësitë e tij negociuese”, tha ai në një deklaratë të shkurtër të përbashkët për gazetarët pas bisedimeve mbi atë që ishte udhëtimi i tij i parë në Kiev në më shumë se një dekadë. Zelenskiy, i cili kishte folur para Orbanit, nuk iu përgjigj këtyre komenteve ose nuk ngriti mundësinë.
Marrëdhëniet me Zelensky
Siç dihet, Orban konsiderohet si aleati kryesor i Rusisë së Putinit brenda BE-së dhe NATO-s. Kryeministri i Budapestit, për më tepër, nuk ka bërë asgjë për të fshehur afërsinë e tij me Kremlinin: që kur shpërtheu lufta, qeveria e tij ka kundërshtuar sistematikisht sanksionet kundër Moskës, si dhe bllokimin e ndihmës financiare dhe ushtarake për muaj të tërë të Brukselit për Ukrainën. Dhe nëse sot (e martë 2 korrik) ishte vizita e parë e Orbanit në Kiev që nga fillimi i konfliktit, udhëheqësi hungarez ishte i pari që takoi Putinin që nga fillimi i luftës.
Marrëdhëniet midis Orban dhe Zelensky deri më tani kanë qenë të ftohta, nëse jo konfliktuale. Pasi u rizgjodh në prill të vitit 2022, kryeministri hungarez madje e akuzoi Zelenskyn për fushatë kundër tij, aq sa ai e përcaktoi atë si një kundërshtar. Megjithatë, duket se diçka ka ndryshuar në aksin Budapest-Kiev kohët e fundit. Gjatë samitit të fundit të BE-së, të dy liderët u panë duke biseduar gjatë në prag të takimit. Ukraina i është zotuar Brukselit të sigurojë mbrojtje më të madhe ligjore për pakicat brenda kufijve të saj, duke përfshirë 100,000 ukrainasit që flasin hungarisht.
Pika e kthesës
Është ende herët për të folur për një pikë kthese nga Budapesti për çështjen e Ukrainës. Por për Orbanin, përmirësimi i marrëdhënieve me Kievin mund të jetë i dobishëm në konsolidimin e marrëdhënieve me një pjesë të rëndësishme të së djathtës evropiane, atë të konservatorëve të ECR-së të udhëhequr nga Giorgia Meloni. Prej muajsh flitej për hyrjen e mundshme të Orbanit në radhët e ECR-së në Parlamentin e BE-së. Por bashkëkryetari konservator, Nicola Procaccini, theksoi se kushdo që dëshiron të bashkohet me grupin duhet të nënshkruajë një deklaratë të qartë angazhimi për të mbështetur Ukrainën.
Pasi mbylli derën e ECR të dielën e kaluar, Orban njoftoi lindjen e një aleance të re, e cila për momentin sheh çekët e Ano-s (ish anëtarë të liberalëve) dhe austriakët e FPO (duke lënë ID-në e grupit sovranist, atë të Marine Le Pen dhe Lidhja). Sirenat e kryeministrit hungarez duket se tërheqin mbi të gjitha forcat që konsiderohen më afër Moskës sesa Kievit, por Orban gjithashtu dëshiron të synojë pjesë aktualisht në ECR, si polakët pro-ukrainas të PiS. Ideja është të krijohet një “supergrup” i krahut të djathtë, i cili, në vazhdën e një qeverie të mundshme franceze të udhëhequr nga Tubimi Kombëtar, mund të ketë një rol më të madh në sallat e pushtetit në Bruksel dhe Strasburg.
Për të pasur sukses në këtë sipërmarrje, Orban duket i prirur të zbusë tonet e tij anti-evropiane. Presidenca e rradhës e Hungarisë në BE arrin në një moment të mirë: nuk është rastësi që diplomatët e Budapestit kanë përsëritur prej ditësh se qeveria e tyre, pavarësisht pritshmërive, do të sillet si një “ndërmjetëse e ndershme” në muajt e ardhshëm pa bllokuar punën legjislative të Unionit.
