LIVE: Çfarë po ndodh? Zelensky me plan të ri – Rusia vjen me paralajmërimin e fundit!

Rusia i konsideron proceset zgjedhore në SHBA një çështje të brendshme të këtij vendi dhe nuk do të japë asnjë vlerësim për debatet zgjedhore. Moska nuk ka ndërhyrë kurrë në fushatat elektorale dhe nuk do ta bëjë këtë tani, nënvizoi zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.

“Kjo është një çështje e brendshme e Shteteve të Bashkuara, kjo është një fushatë zgjedhore e Shteteve të Bashkuara”, tha zëdhënësi, duke komentuar debatet e zhvilluara më herët. “Nuk kemi ndërmend të japim fare vlerësime për këto debate.

“Ne kurrë nuk kemi ndërhyrë në fushatat elektorale,” nënvizoi Peskov. “Ne nuk kemi ndërmend ta bëjmë këtë tani, gjithashtu.”

Zëdhënësi i Kremlinit vuri në dukje se “ka pasur hetime të përsëritura në vetë SHBA, shumë e akuzuan Rusinë atje”. Megjithatë, Uashingtoni “përfundoi vetë se nuk ka pasur asnjë ndërhyrje.”

Zgjedhjet presidenciale në SHBA do të zhvillohen më 5 nëntor. Trump ka siguruar tashmë votat e mjaftueshme të delegatëve për t’u nominuar si kandidat republikan. Ndërkohë, disa përfaqësues të Partisë Demokratike kanë nisur të diskutojnë një opsion për të zëvendësuar Joe Biden me një kandidat tjetër, mes dështimit të tij gjatë debateve të zhvilluara më herët.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë i urdhëroi zyrtarët e vet ta përgatisin një “përgjigje” ndaj dronëve amerikanë që fluturojnë mbi Detin e Zi, tha kjo Ministri të premten.

Ministria ruse tha se ka një “intensitet të rritur” së voni të dronëve amerikanë mbi Detin e Zi, duke shtuar se ata “mbledhin informata dhe objektiva për armët precize me të cilat ushtria ukrainase furnizohet nga aleatët perëndimorë për të kryer sulme ndaj objekteve ruse”.

“Kjo tregon për një përfshirje të rritur të SHBA-së dhe vendeve të NATO-s në konfliktin në Ukrainë duke ia mbajtur anën regjimit të Kievit”, tha ajo në një komunikatë.

Ajo theksoi se “fluturime të tilla e rrisin dukshëm mundësinë e incidenteve me përfshirjen e avionëve luftarakë rusë, gjë që e rrit rrezikun për konfrontim të drejtpërdrejtë mes aleancës dhe Federatës Ruse”.

“Anëtarët e NATO-s do ta mbajnë përgjegjësinë për këtë”, shtoi ajo.

Ministria theksoi se ministri i Mbrojtjes Andrei Belousov e ka urdhëruar Shtabin e Përgjithshëm të “bëjë propozime për masat si përgjigje ndaj provokimeve”.

Uashingtoni dhe Moska janë konfrontuar edhe më parë rreth dronëve amerikanë në Detin e Zi. Në një incident më 2023, një avion luftarak rus e dëmtoi një dron amerikan atje, duke bërë që ai të rrëzohej.

Përsëritja e një konfrontimi të tillë mund t’i rrisë tensionet edhe më shumë rreth luftës në Ukrainë.

Në mars 2023, një avion luftarak Su-27 i Forcave Ajrore Ruse e dëmtoi një dron amerikan MQ-9, duke e rrëzuar në Detin e Zi. Ai incidenti shënoi konfrontimin e parë të drejtpërdrejtë mes forcave ruse dhe atyre amerikane prej Luftës së Ftohtë.

Rusia i ka deklaruar zona të ndaluara për fluturime pjesë të gjera afër Krimesë. Prej se Rusia e aneksoi jashtëligjshëm Gadishullin e Krimesë më 2014 dhe shumë kohë para se ta niste pushtimin e Ukrainës më 2022, Moska e ka akuzuar Uashingtonin se avionë vëzhgues amerikanë kanë fluturuar shumë pranë kufijve të saj, duke i shpërfillur paralajmërimet e Rusisë.

Deklarata e së premtes vjen pas një sulmi ukrainas me raketa amerikane ATACMS në Sevastopol në fundjavë, ku u vranë katër njerëz dhe u plagosën rreth 150, sipas autoriteteve ruse.

Zyrtarët rusë pretendojnë se SHBA-ja u përfshi drejtpërdrejt në atë sulm duke i dhënë Ukrainës informata për objektivat ruse dhe u zotua se do të ndërmarrë masa hakmarrëse./REL

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky tha se po hartonte një “plan gjithëpërfshirës” për mënyrën se si Kievi beson se lufta me Rusinë duhet të përfundojë.

Nuk ka bisedime publike në vazhdim midis Ukrainës dhe Rusisë dhe bazuar në deklaratat publike të Zelensky dhe presidentit rus Vladimir Putin, të dyja palët duken aq larg sa kurrë më parë kur bëhet fjalë për kushtet e një zgjidhjeje të mundshme paqeje.

Zelensky priti një samit të madh ndërkombëtar në Zvicër në fillim të këtij muaji, në të cilin Rusia nuk ishte e ftuar, për të mbledhur mbështetjen për pozicionin e Ukrainës.

“Është shumë e rëndësishme për ne që të tregojmë një plan për t’i dhënë fund luftës që do të mbështetet nga shumica e botës. Kjo është rruga diplomatike në të cilën po punojmë,” tha ai në një konferencë shtypi në Kiev së bashku me Presidenten sllovene Natasa Pirc Musar.

Më shumë se 90 vende dërguan liderë dhe zyrtarë të lartë në samitin dy-ditor me Zelensky në Zvicër. Shumica dërrmuese e të cilëve ranë dakord për një komunikatë përfundimtare që theksonte nevojën që “integriteti territorial” i Ukrainës të respektohet në çdo zgjidhje.

Por disa vende kyçe që morën pjesë, si India, nuk ranë dakord dhe të tjera, si aleati i Rusisë, Kina, bojkotuan samitin në shenjë proteste ndaj mosftesës së Moskës.

Katër civilë u vranë këtë të premte në granatimet ruse në Ukrainën lindore dhe tre të tjerë u vranë në bastisjet në verilindje dhe jug të vendit, thanë autoritetet.

“Toretsk u godit përsëri, të paktën katër persona u vranë dhe dy u plagosën,” tha guvernatori i rajonit, Vadim Filatskin.

Në provincën Kharkiv në Ukrainën verilindore, ku ushtria ruse nisi një ofensivë në shkallë të gjerë në maj, zjarri i artilerisë ruse vrau një grua 56-vjeçare në një fshat kufitar në mëngjes, tha ministria e brendshme.

Në Kherson në jug të Ukrainës, një burrë u vra nga një “dron kamikaz” dhe një tjetër u vra pas “granatave masive” të fshatit Novolexandrivka, sipas guvernatorit rajonal.

Shtetet anëtare të BE-së, Polonia, Estonia, Lituania dhe Letonia po i bëjnë thirrje bllokut të sigurojë mbështetje më të madhe për mbrojtjen ushtarake dhe civile të kufijve të tyre me Rusinë dhe Bjellorusinë.

Në një letër drejtuar Presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe Presidentit të Këshillit Evropian, Charles Michel, katër vendet e Evropës Lindore që kufizojnë Bjellorusinë, Rusinë ose të dyja, shkruan se ata ‘mund të ndjejnë se çfarë do të thotë të jesh vendet e vijës së parë të BE, për më shumë se dy vjet pas pushtimit rus të Ukrainës në 2022. Duke nënvizuar ‘mbështetje të palëkundur për Ukrainën’, vendet thanë: ‘ne duhet të shpenzojmë më shumë dhe të koordinojmë iniciativat e mbrojtjes brenda BE-së dhe NATO-s, e cila mbetet themeli i mbrojtjes kolektive, duke kombinuar aftësitë tona për të mbrojtur, penguar dhe mbrojtur njerëzit tanë dhe territorin tonë‘.

“Ne jemi mbështetës të ashpër të përpjekjeve ushtarake të Ukrainës dhe investojmë gjerësisht në forcat tona të armatosura, prodhimin e mbrojtjes dhe mbrojtjen e kufijve tanë me Rusinë dhe Bjellorusinë, shtuan ata. Ndër të tjera, ata përmendën ‘instrumentalizimin e emigrantëve, sabotimin, dezinformimin’ si dhe sulmet kibernetike si kërcënime specifike që vijnë nga Rusia dhe aleati i saj Bjellorusia, të cilat janë çështje që në fund prekin të gjithë BE-në, thanë ata në një letër të nënshkruar nga kryeministri polak Donald Tusk, Kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas, Presidenti i Lituanisë Gitanas Nauseda dhe Kryeministrja e Letonisë Evika Silina.

Polonia dhe vendet baltike janë ndër mbështetësit më të hapur të Ukrainës pas nisjes së agresionit rus në Ukrainë.

Më shumë se 30,000 të huaj që kanë marrë së fundmi nënshtetësinë ruse , por nuk u regjistruan për shërbimin ushtarak, janë identifikuar dhe shtuar në listat e mobilizimit, sipas Alexander Bastrykin, kryetar i Komitetit Hetues, siç raportoi agjencia ruse e lajmeve Interfax të enjten. Bastrykin e zbuloi këtë informacion gjatë një forumi ligjor në Shën Petersburg, duke deklaruar se këta individë tani janë të detyruar sipas ligjit rus të marrin pjesë në operacione ushtarake nëse kërkohet. Ai theksoi se rreth 10,000 nga këta qytetarë të rinj tashmë janë vendosur në vijat e frontit në Ukrainë.

Origjina e këtyre individëve që patën pasaporta ruse nuk u specifikua nga Bastrykin apo Komiteti Hetues. Presidenti rus Vladimir Putin pohoi më parë se nuk nevojiteshin përpjekje të reja mobilizimi për të mbështetur aktivitetet e vazhdueshme ushtarake në Ukrainë. Vetëm dy javë më parë, Putin njoftoi se rreth 700,000 personel ushtarak rus janë aktualisht të stacionuar në Ukrainë.

Ndërkohë, Forcat Ajrore të Ukrainës kapën dhe shkatërruan me sukses të 23 dronët dhe pesë nga gjashtë raketat e lëshuara nga Rusia gjatë armiqësive të fundit. Serhiy Tyurin, guvernatori rajonal i rajonit Khmelnytskyi të Ukrainës, konfirmoi se nëntë objekte ajrore u neutralizuan nga mbrojtja ajrore ukrainase në zonën e tij. Sakaq, edhe në rajonin e Mykolaiv, forcat ukrainase thuhet se rrëzuan gjashtë dronë dhe tre raketa lundrimi, siç deklaroi guvernatori Vitaly Kim. Për më tepër, dy drone u kapën mbi rajonin Kherson dhe një mbi rajonin Dnipropetrovsk, duke nënvizuar përpjekjet e Ukrainës, për të kundërshtuar kërcënimet ajrore, në mes të konfliktit të vazhdueshëm me Rusinë.

Kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas ka qenë duke luftuar për të dalë nga hija e babait të saj gjatë gjithë karrierës së saj. Babai i saj, Siim Kallas, ishte kreu i parë i bankës qendrore të pavarur të Estonisë, kryeministër nga 2002 deri në 2003 dhe komisioner evropian i vendit nga 2004 deri në 2014. Shumë estonezë e konsideruan atë të ndershme dhe inteligjente, por shumë të bukur për të udhëhequr vendin, shkruan “The Economist”. Kur ajo u bë kryeministre në 2021, kjo ndryshoi. Paralajmërimet e saj se liderët skeptikë evropianë duhet t’u besojnë amerikanëve të cilët pretendonin se Vladimir Putin po planifikonte një pushtim të Ukrainës, rezultuan të sakta. Estonia, e cila ka vetëm 1.3 milionë banorë, proporcionalisht u bë një nga donatorët më të mëdhenj ukrainas. Pasi urdhëroi çmontimin e memorialeve të luftës sovjetike, Rusia lëshoi ​​një urdhër për arrestimin e saj. Gazetarët ndërkombëtarë e quajtën atë “zonja e hekurt”.

“Zonja e Hekurt”

Kallas pritet të bëhet kreu i ri i Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm (EEAS), krahu diplomatik i BE-së. Vendi i punës konsiderohet i barabartë me Ministrin e Punëve të Jashtme, ose një nga katër pozicionet kryesore. Disa liderë shqetësohen se Kallas është shumë e mirë për këtë punë, ndërsa të tjerë shqetësohen se ajo do të jetë shumë e ashpër dhe do të fokusohet në konfliktin me Rusinë në kurriz të marrëdhënieve të Evropës me pjesën tjetër të botës. “The Economist” shkruan se pseudonimi “Zonja e Hekurt” nuk i shkon shumë sepse të jep përshtypjen e një personi të padëmshëm dhe vetëpërçmues. Në janar 2022, ajo u acarua sepse u gjend në shënjestër të kritikëve për kombinimet e saj të modës, jo për politikën. Në një intervistë të mëparshme, ajo u pyet pse Estonia është më pak e korruptuar se Moldavia, gjë që e bëri atë të pushonte për të menduar dhe më pas ofroi një tezë të sofistikuar rreth privatizimit në vitet 1990.

Jeta e Kallas

Ajo shpesh shpjegoi mosbesimin e saj ndaj Rusisë duke përshkruar përvojat e familjes së saj. Nëna, gjyshja dhe stërgjyshja e saj ishin në mesin e dhjetëra mijëra estonezëve të dëbuar në Siberi kur Bashkimi Sovjetik pushtoi vendin në vitin 1940. Përshtatja e familjes së saj me komunizmin ishte pragmatike, babai i saj arriti në Sovjetin Suprem, por ishte gjithashtu një nga avokatët më të hershëm të vetëqeverisjes estoneze në fund të viteve 1980. Kallas fillimisht nuk donte të kishte të bënte me politikën dhe e kaloi gjithë dekadën si avokate korporative e specializuar në ligjin antitrust evropian. Ajo u bë deputete në vitin 2011, dhe më pas deputete e Parlamentit Evropian deri në vitin 2018.Pushtimi rus në shkurt 2022 ishte një fatkeqësi për Ukrainën dhe Evropën, por forcoi reputacionin ndërkombëtar të kryeministres estoneze. Ajo u bë kampione e rajonit, i cili e pa veten jo vetëm në arritjen e Evropës Perëndimore, por edhe përtej, në kuptimin e disa çështjeve.

Sfidat

Në më shumë se një mënyra, Kallas duket krejtësisht e përshtatshme për postin e lartë në Bruksel. Ajo është një mbrojtëse e ashpër e liberalizmit dhe Evropës. Ajo është pak e çuditshme, duke i mbushur me biseda me referenca në tekste akademike dhe politike. Ajo është një institucionaliste që ndihet rehat me kompleksitetin: ajo duket vërtet e zemëruar me politikanët populistë, si ata në EKRE, të cilët premtojnë zgjidhje që vetëm do t’i përkeqësojnë problemet në planin afatgjatë. Megjithatë, puna e kreut të EEAS mund të jetë zhgënjyese. Ndarjet midis anëtarëve të BE-së për shumë çështje shpesh nënkuptojnë se nuk ka konsensus evropian për t’u përfaqësuar. Kallas nuk është gjithmonë tepër diplomatik. Nëntorin e kaluar, asaj iu desh t’u kërkonte falje mësuesve, pasi u tha atyre se nëse dëshironin paga më të larta, ata duhet të mbështesin taksën e makinës së saj për të rritur të ardhurat.Sigurisht, ajo është më e ndershme se shumica e politikanëve. Në një intervistë, ajo citoi Bill Clinton të thoshte se çelësi për të fituar në politikë është ‘uria për sukses’. E pyetur nëse ishte e uritur, ajo u përgjigj: “Unë mendoj se po”.

Dy persona janë vrarë dhe dy të tjerë janë plagosur si rezultat i bombardimeve ruse në Donetsk të Ukrainës.

Vadym Filashkin, kreu i administratës ushtarake rajonale, tha se forcat ruse goditën qendrën e qytetit, duke vrarë ështu një grua dhe një burrë, shkruan Sky News.

“Dy persona të lënduar u dërguan në spital”, ka shtuar ai.

Ai gjithashtu ka thënë se shkalla e dëmit nga sulmi është duke u vlerësuar.

Ukraina ka marrë një grant të konsiderueshëm prej 1.9 miliardë eurosh nga Bashkimi Evropian si pjesë e programit ambicioz të Lehtësimit të Ukrainës.

Ministria e Financave e Ukrainës konfirmoi mbërritjen e fondeve, duke deklaruar, “Një këst i financimit të pakushtëzuar (parafinancim) në vlerë prej 1.9 miliardë euro nga Bashkimi Evropian është kredituar në buxhetin e shtetit të Ukrainës. Këto fonde sigurohen përmes instrumentit financiar të BE-së, Ukraina Facility.

Që nga shkurti i vitit 2022, Bashkimi Evropian i ka dhënë Ukrainës rreth 35 miliardë euro ndihmë direkte buxhetore.

Më 1 shkurt 2024, në një samit në Bruksel, liderët e BE-së miratuan një paketë gjithëpërfshirëse ndihme prej 50 miliardë eurosh për Kievin, që shtrihet nga 2024 deri në 2027, duke përfshirë 38.27 miliardë euro për mbështetjen buxhetore, 6.97 miliardë euro për një fond investimi, 4.76 miliardë euro për mbështetje teknike dhe administrative.

Trendi i heqjes së sanksioneve ndaj oligarkëve rusë duhet të ndalet dhe kufizimet ekonomike ndaj përfaqësuesve të bizneseve të mëdha ruse duhet të forcohen, tha presidenti Volodymyr Zelensky në fjalimin e tij hapës në një takim të Këshillit Evropian në Bruksel.

“Tani ne shohim se si janë hequr sanksionet kundër oligarkëve rusë. Ne duhet ta ndalojmë këtë dhe të forcojmë sanksionet, sepse kjo është ajo mbi të cilën bazohet regjimi i Putinit,” tha Zelensky .

Në këtë kontekst, ai kujtoi edhe vendimin e liderëve evropianë për të përdorur fitimet nga asetet ruse për të mirën e Ukrainës.

“Jam mirënjohës për vendimin që i siguron Ukrainës burime financiare nga asetet e ngrira ruse. Është e drejtë që asetet e terroristit të mbrojnë Ukrainën, e cila po vuan nga terrori rus. Të gjitha asetet e një shteti terrorist duhet të punojnë për të mbrojtur jetën, natyrisht. Ne duhet të gjejmë mënyrën e duhur për të konfiskuar të gjitha këto pasuri”, theksoi Kreu i Shtetit.

Grupi i Shtatë vendeve vendosi t’i japë Ukrainës një hua prej 50 miliardë dollarësh deri në fund të vitit 2024 përmes përdorimit të aseteve të ngrira ruse. Kjo është një kredi amerikane, por mund të plotësohet me para evropiane ose kontribute kombëtare. Kjo kredi për Ukrainën do të shlyhet nga të ardhurat e aseteve të ngrira ruse, shumica e të cilave ndodhen në BE.