LIVE: Kremlini synon anijet amerikane, planifikon sulme bërthamore – A duhet të qëndrojë president Zelensky, Ukraina publikon sondazhin

Rreth 70% e ukrainasve ranë dakord që Volodymyr Zelensky duhet të qëndrojë president deri në fund të ligjit ushtarak, sipas një sondazhi të Institutit Ndërkombëtar të Sociologjisë në Kiev (KIIS) të publikuar më 17 qershor.

Sondazhi u krye nga 26 maji deri më 1 qershor. Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev intervistoi 2011 të rritur në territoret e kontrolluara nga ukrainasit.

Në të kundërt, 22% e të anketuarve janë kundër Zelensky për të mbajtur presidencën.

Nga 65% në 74% e ukrainasve, në varësi të rajonit të vendbanimit të tyre, ranë dakord që Zelensky duhet të qëndrojë në pushtet deri në fund të ligjit ushtarak. Kjo do të thotë se shumica e ukrainasve nuk e vënë në dyshim legjitimitetin e presidentit, thanë sociologët.

Një njësi ushtarake ukrainase ka publikuar një video që pretendon se tregon se njerëzit e saj përdorin një "armë të ndyrë" - SPG -9.

Klipi, i cili nuk është verifikuar nga Sky News, pretendon të tregojë ushtarët nga Regjimenti Azov duke gjuajtur me armë pa zmbrapsje në pyllin Serebryansky në Luhansk.

Regjimenti e përshkroi armën si një "mjet të heshtur për eliminimin e pushtuesve".

"Efektshmëria e tyre zemëron armikun. Bombat shpërthejnë rreth tyre dhe pylli digjet. Rusët përpiqen t'i shkatërrojnë me çdo kusht. Por operatorët e SPG vazhdojnë të eliminojnë pushtuesit çdo ditë dhe natë", thuhet në mbishkrimin e videos.

Regjimenti i Azov, i cili ka rrënjë të ekstremit të djathtë dhe ultra-nacionalist, është pjesë e Gardës Kombëtare të Ukrainës dhe ka evoluar nga një batalion që u formua në vitin 2014.

Ajo luftoi kundër separatistëve të mbështetur nga Rusia, të cilët krijuan rajone të shkëputura në Ukrainën lindore.

Javën e kaluar, SHBA hapi rrugën për njësinë për të përdorur armë amerikane.

Ligji amerikan ndalon forcat e huaja të sigurisë nga ndihma ushtarake e SHBA-së, nëse ato kanë kryer shkelje të rënda të të drejtave të njeriut, por një rishikim e pastronte njësinë për fondet e SHBA-së, tha Departamenti i Shtetit.

Njësia tha se armët perëndimore do të përmirësonin aftësitë luftarake të luftëtarëve të tyre dhe do të shpëtonin jetë.

Eksperti ushtarak rus Igor Korotchenko ka thënë kohët e fundit në televizionin shtetëror se Kremlini planifikon të sulmojë anijet amerikane me armë bërthamore.

Reagimi i tij, sipas mediave të huaja, përcjell Telegrafi, vjen pasi në fund të muajit të kaluar, zyrtarët amerikanë zbuluan për Associated Press se presidenti Joe Biden e ka lejuar Ukrainën të përdorë armë të prodhuara nga Amerika për të luftuar kundër sulmeve të Rusisë ose sulmeve të planifikuara në rajonin e Kharkiv.

Armët lejohen të përdoren vetëm për të mbrojtur Kharkivin, qytetin e dytë më të madh të Ukrainës, dhe Kievi nuk duhet të përdorë raketa me rreze të gjatë veprimi të ofruara nga Amerika.

“Për mendimin tim, ka vetëm një përgjigje adekuate, të shpejtë dhe efektive ndaj sulmeve të shtuara kundër territorit të Federatës Ruse me armë amerikane me rreze të gjatë, pasi Biden dhe [këshilltari amerikan për sigurinë kombëtare, Jake] Sullivan kanë dhënë dritën jeshile dhe Forcat e Armatosura të Ukrainës do ta kryejnë atë: shkatërrimin total të të gjithë gjenerimit të energjisë elektrike në Ukrainë”, ka thënë Korotchenko së fundmi në televizionin shtetëror, sipas një përkthimi në anglisht të postuar nga grupi vëzhgues Russian Media Monitor, shkruan Newsweek.

Russian Media Monitor u krijua nga gazetarja Julia Davis “në një përpjekje për të luftuar propagandën ruse”.

Korotchenko më pas përmendi luftanijet ruse që kryen stërvitje në Oqeanin Atlantik në rrugën e tyre për në Kubë, siç raportohet nga Ministria e Mbrojtjes ruse.

Ministria tha se një anije e marinës ruse dhe nëndetësja e Moskës me energji bërthamore Kazan kryen stërvitjen për të simuluar “një sulm raketor në një flotë të anijeve armike”.

Anijet luftarake ruse janë planifikuar të jenë në Havanë nga e mërkura deri të hënën e ardhshme, sipas Ministrisë së Jashtme Kubane.

Ministria kubane tha se asnjë nga luftanijet nuk mban armë bërthamore dhe tha se luftanijet “nuk përfaqësojnë një kërcënim për rajonin”.

Zyrtarët kubanë, ndërkohë, i kanë quajtur marrëdhëniet e tyre me Rusinë “historikisht miqësore”, sipas AP.

Dhe ai vazhdoi: “… Këto detyra janë të qarta: kundërvënie ndaj grupeve sulmuese të aeroplanmbajtësve amerikanë. Sigurisht, nëse një goditje, siç u tha, disa qindra kilometra larg, kundër një grupi sulmues aeroplanmbajtëse amerikane, do të bëhej me mjete të posaçme për efektivitet, shpejtësi dhe besueshmëri maksimale”.

Dhe kur prezantuesi i televizionit shtetëror Evgeny Popov theksoi: “Armë speciale do të thotë armë bërthamore”, Korotchenko konfirmoi, “Po, saktësisht, një kokë bërthamore në një Tsirkon [raketë]”. 

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitri Peskov vlerësoi sot deklaratën e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg për mundësinë e vendosjes në gatishmëri të armëve bërthamore të aleancës si një tjetër përshkallëzim të tensioneve.

“Nuk është gjë tjetër veçse një tjetër përshkallëzim i tensioneve”, u tha Peskov gazetarëve.

Stoltenberg deklaroi më parë se NATO po shqyrton vendosjen e armëve bërthamore në gatishmëri, duke deklaruar se transparenca është një pengesë në këtë rast.

NATO, e cila ka marrë një rol më të madh në koordinimin e furnizimeve me armë në Kiev, rrallëherë flet publikisht për armët, megjithëse dihet se SHBA-të kanë vendosur bomba bërthamore në disa vende në Evropë. 

NATO është në bisedime për të vendosur më shumë armë bërthamore, duke i nxjerrë ato nga magazinimi dhe duke i vendosur në gatishmëri, ka thënë sekretari i përgjithshëm i aleancës, Jens Stoltenberg, ndërsa Rusia vazhdon të kërcënojë me përdorimin e armëve bërthamore.

Stoltenberg tha për Telegraph se kishte konsultime të drejtpërdrejta midis anëtarëve për të përdorur transparencën rreth arsenalit të tij bërthamor si një pengesë.

“Nuk do të hyj në detaje operacionale se sa armë bërthamore duhet të jenë funksionale dhe cilat duhet të ruhen, por ne duhet të konsultohemi për këto çështje. Kjo është pikërisht ajo që ne po bëjmë.

Synimi i NATO-s është, sigurisht, një botë pa armë bërthamore, por për sa kohë që ekzistojnë armët bërthamore, ne do të mbetemi një aleancë bërthamore, sepse një botë ku Rusia, Kina dhe Koreja e Veriut kanë armë bërthamore dhe NATO jo, është një botë më e madhe”, tha Stoltenberg.

Komentet vijnë pasi G7 kritikoi ashpër Kinën dhe Rusinë në një komunikatë javën e kaluar që i kërkoi Pekinit të ndalonte ofrimin e teknologjisë së armëve për Moskën dhe kundërshtoi “militarizimin” e Kinës në Paqësor.

Gjashtëdhjetë liderë dhe tetëdhjetë e katër përfaqësues botërorë, për gjithsej 92 vende të përfaqësuara, u mblodhën në Zvicër ditët e fundit, në resortin Bürgenstock, për të diskutuar situatën e Ukrainës në luftën e nisur nga Rusia në 2022.

"Pavarësisht nga pikat tona të ndryshme nga pikëpamja, ne arritëm të biem dakord për një vizion të përbashkët.

Ne e parashtruam këtë vizion në deklaratën e Bürgenstock-ut, kam besim se do të angazhohemi në këtë proces edhe pas Bürgenstock-ut, duke e ditur se rruga përpara është e gjatë dhe sfiduesa”, tha Viola Amherd, në përfundim të konferencës dyditore të paqes.

Moska nuk ishte e ftuar dhe e ka refuzuar samitin si "absurd" dhe të pakuptimtë. Kievi kishte punuar shumë për të siguruar pjesëmarrjen nga vendet që mbajnë marrëdhënie të ngrohta me Rusinë.

Dhe mesa duket presidenti rus i ka marrë disa goditje edhe nga aleatët më të mirë të tij, përfshirë Hungarinë, Turqinë dhe Serbinë, që e nëshkruan deklaratën.

Vendet që nuk nëshkruan

Dokumenti përfundimtar u nënshkrua nga 84 vende, duke përfshirë Turqinë.Realisht, unanimiteti nuk ishte një opsion në fund të këtij samiti dhe rezultati i arritur përmbushi pritshmëritë.

"Fakti që shumica dërrmuese e vendeve miratuan komunikatën tregon se çfarë mund të arrijë puna diplomatike," tha Amherd në fund të samitit të paqes në Ukrainë.

"Duke pasur parasysh pozicionet e ndryshme fillestare, është një sukses që është gjetur baza e përbashkët për disa çështje" shtoi ai.

12-të që refuzuan të nënshkruajnë dokumentin janë Brazili, India dhe Afrika e Jugut, pjesë e bllokut Brics së bashku me Kinën dhe Rusinë. Më pas, Meksika, Armenia, Bahreini, Indonezia, Libia, Arabia Saudite, Tajlanda dhe Emiratet e Bashkuara Arabe nuk nënshkruan.

“Thikë pas shpine” nga Turqia

Turqia, mesa duket për tu shfajësuar për votën e saj, tha një ditë më parë se  samiti global i paqes i Ukrainës do të ishte "më i orientuar drejt rezultateve" nëse Rusia do të kishte marrë pjesë në bisedime.Ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan i quajti bisedimet "një fije shprese".

"Ne besojmë se ka një nevojë në rritje për një strategji gjithëpërfshirëse që përdor diplomacinë dhe negociatat për të siguruar zbatimin e masave të marra tashmë," tha Fidan.

Fidan përmendi negociatat e Turqisë për Nismën e Kokrrave të Detit të Zi si një shembull të një zgjidhjeje diplomatike gjatë kohës së luftës. Turqia ka kërkuar të pozicionohet si ndërmjetëse në luftën e Rusisë kundër Ukrainës dhe më parë ka ofruar të presë bisedimet e paqes. Raundet përfundimtare të bisedimeve u zhvilluan në Turqi në vitin 2022. 

Votimi i Hungarisë

Të njëjtën linjë mbajti edhe Hungaria. “Meqenëse Hungaria i ka mbajtur të hapura kanalet e komunikimit me Rusinë, ajo është e gatshme të ndërmjetësojë drejt Rusisë për të mbrojtur paqen dhe jetën e mëtejshme njerëzore”, tha Ministri i Punëve të Jashtme dhe Tregtisë Péter Szijjártó.

Duke folur në takimin për zgjidhjen e luftës në Ukrainë, ministri nënvizoi se ai përfaqëson një vend fqinj me Ukrainën, një vend që jeton në hijen e luftës për gati dy vjet e gjysmë dhe për këtë arsye është përballur drejtpërdrejt me pasojat humanitare të luftës.  

“Hungaria është praktikisht vendi i fundit evropian që nuk e ka ndërprerë komunikimin me Rusinë dhe po i mban të hapura kanalet e komunikimit dhe mund të negociojë me Rusinë. Prandaj, Hungaria është e gatshme të luajë rolin e saj”, tha ministri.

Deklarata përfundimtare

Dokumenti përfundimtar thoshte se Karta e OKB-së dhe "respektimi për integritetin territorial dhe sovranitetin ... mund dhe do të shërbejnë si bazë për arritjen e një paqeje gjithëpërfshirëse, të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë".

Kjo ka qenë një gjë jo fillestare për Putinin, i cili dëshiron që Ukraina të heqë më shumë territor dhe të largohet nga shpresat e saj të gjata për t'u bashkuar me aleancën ushtarake të NATO-s.

Viola Amherd, presidentja zvicerane që drejtoi ngjarjen, tha në një konferencë të fundit për shtyp se "shumica e madhe" e pjesëmarrësve ranë dakord për dokumentin përfundimtar, i cili "tregon se çfarë mund të arrijë diplomacia".

Letonia ka dërguar tashmë grupin e parë të dronëve në Ukrainë, si pjesë e koaliconit të dronëve.

Mbretëria e Bashkuar dhe Letonia njoftuan se do të udhëheqin koalicionin e dronëve në shkurt, i projektuar për të furnizuar me shpejtësi Ukrainën me dhjetëra mijëra dronë.

Vende të tjera që i janë bashkuar grupit të kombeve përfshijnë Australia, Kanadaja, Danimarka, Estonia, Polonia, Suedia, Gjermania dhe Holanda. Ministri letonez i mbrojtjes Andris Spruds thotë se koalicioni ka grumbulluar tashmë 549 milion €.

“Hapi tjetër është përdorimi i këtij financimi në mënyrë efektive dhe ne po e bëjmë këtë në disa nivele,” tha ministri i mbrojtjes.

“Një nga nivelet e para është prokurimi kombëtar. Letonia tashmë ka organizuar një grup dronësh dhe ata tashmë janë dërguar.

“Tani ne jemi duke mbledhur grupin e dytë të dronëve, të cilët së shpejti duhet të dërgohen në Ukrainë”.

Anton Andreev, ushtar rus nga regjimenti i 1009-të, ka dhënë një pasqyrë reale të ofensivës ruse në rajonin verior të Ukrainës, përkatësisht në Kharkiv.

Ai pranoi pa ngurrim se njësia e tij është shkatërruar, ku vetëm 12 ushtarë janë akoma gjallë nga 100 sa ishin në fillim., transmeton Telegrafi.

Ata gjetën vetën nën shkëmbim zjarri të vazhdueshëm nga ukrainasit që i godisnin edhe më dronë në Vovchansk, objekti primar i Rusisë në atë rajon.

“Ata thjesht na copëtuan. Na dërgojnë nën breshërinë e plumbave të mitralozave, të sulmeve me dronë, thjesht na përdorin si mish. Komandantët vetëm bërtasin përpara dhe përpara”, tha Andreev në një video-mesazh.

Luftimet janë ndezur pranë qytetit të Kharkiv që kur trupat ruse kaluan kufirin për të hapur një front të ri më 9 maj.

Në javën e parë të ofensivës, trupat ruse kapën rreth 99 milje katrorë të territorit ukrainas – disa nga përfitimet e saj më të mëdha në 18 muaj – duke ngritur pikëpyetje serioze në lidhje me aftësinë e Kievit për të mbrojtur veten.

Por Ukraina ka qenë në gjendje të stabilizojë frontin, duke zbutur frikën e menjëhershme në perëndim se Moska mund të jetë në gjendje të rrethojë Kharkivin, qytetin e dytë më të madh të Ukrainës.

“Nuk e di nëse do të dal nga kjo apo jo, por duhet ta them këtë për të nderuar ata që vdiqën si mish këtu për shkak të disa individëve”, tha Andreev në videon e cila u publikua për herë të parë nga Astra dhe e verifikuar nga Guardian.

“Ju ecni nëpër rrugë dhe gjithçka duket se është mirë. Por më pas e gjeni veten në një masakër. Gjatë natës së parë, gjysma e kompanisë vdiq menjëherë”, tha ushtari rus.

Media shtetërore ruse dhe zyrtarë të lartë vazhdojnë të thonë se trupat e saj janë në avancim në drejtim të Kharkivit. Madje Putin ka pohuar se humbjet ruse ishin “sigurisht disa herë më pak se në anën ukrainase” dhe Kremlini gjithashtu ka bërë përpjekje të mëdha për të siguruar që llogaritë të tilla si ato të Andreev të mbahen larg opinionit.

Forcat ruse të sigurisë i kanë vrarë rrëmbyesit e disa pengjeve në një qendër ndalimi në jug të Rusisë, raportuan mediat shtetërore ruse më 16 qershor.

Pengjet në qendrën e paraburgimit në Rostov-on-Don nuk u lënduan, tha RIA Novosti, duke e cituar shërbimin federal të burgjeve ruse.

Novosti raportoi se rrëmbyesit janë “likuiduar”, ndërsa mediat lokale raportuan se disa prej të burgosurve janë vrarë.

U raportua se gjashtë të burgosur i morën peng dy pjesëtarë të stafit të qendrës së ndalimit në rajonin Rostov, duke e kërkuar një veturë dhe rrugë të hapur për t’u larguar.

Gjashtë rrëmbyesit u akuzuan për aktivitete terroriste, ndërsa disa prej tyre u raportua se kanë lidhje me Shtetin Islamik (IS).

IS-i ka kryer një numër sulmesh në tokën ruse në vitet e fundit, përfshirë një sulm në mars, kur burra të armatosur qëlluan me armë ndaj njerëzve në një sallë koncertesh në periferi të Moskës, duke i vrarë 145 njerëz.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky thotë se do të zhvillojë bisedime paqeje me Rusinë nëse tërhiqet nga i gjithë territori ukrainas. Por duke folur në mbyllje të samitit për paqen në Zvicër, ai tha se Putin nuk do ta përfundonte luftën dhe duhej të ndalohej në çdo mënyrë, qoftë me mjete ushtarake apo diplomatike.

Ai shtoi se ndihma perëndimore nuk ishte e mjaftueshme për të fituar luftën, por samiti ka treguar se mbështetje ndërkombëtare nuk po dobësohej.

Takimi përfundoi me dhjetëra vende që angazhohen për integritetin territorial të Ukrainës. Ata miratuan një dokument përfundimtar, por disa vende pjesëmarrëse, përfshirë India, Afrika e Jugut dhe Arabia Saudite nuk e nënshkruan atë.

Më shumë se 90 vende dhe organizata ndërkombëtare morën pjesë në samit. Rusia nuk u ftua dhe mbështetësi i saj më i madh Kina nuk ishte e pranishme, duke bërë që disa të hidhnin dyshime mbi efektivitetin e samitit.