Nuk mendoj se kjo do të jetë një pikë kthese në luftë. Shtetet arabe kanë simpati të madhe për palestinezët, por nuk e sfidojnë dot epërsinë ushtarake të Izraelit, sepse vendi ka Shtetet e Bashkuara në shpinë, thotë profesor Tormod Heier nga Kolegji Norvegjez të Mbrojtjes për NTB.
- Irani është dëshmuar gjithashtu se është ushtarakisht i pafuqishëm, sepse Izraeli ka shumë hapësirë për manovrim në mënyrën se si ata duan ta trajtojnë këtë luftë.
Brohoritjet tregojnë se Izraeli arriti të rrëzojë raketat dhe dronët iranianë që u hodhën në vend në prill, pas një sulmi izraelit në konsullatën e Iranit në Siri.
“Ajo zbulon se Irani nuk përbën një kërcënim ekzistencial për Izraelin, thotë ai.
Sipas Heier, kjo tregon se Izraeli i ka prioritet marrëdhëniet me Egjiptin dhe se Netanyahu nuk guxon të rrezikojë marrëveshjen e paqes me egjiptianët e vitit 1979 në luftën kundër Hamasit.
Marrëveshja e paqes është gurthemeli i sigurisë së Izraelit, kështu që kur Egjipti kërcënon ta anulojë atë nëse ka flukse të mëdha refugjatësh nga Rafah në Gadishullin Sinai, prandaj Izraeli e merr seriozisht këtë raport.
- Qëllimi i marrjes së kontrollit të kufirit është të fitohet kontrolli në mënyrë që refugjatët që përpiqen të largohen nga Rafah në panik, të mos rrjedhin në territorin egjiptian.
Vetëm disa orë pasi Izraeli urdhëroi palestinezët të largoheshin nga Rafahu lindor të hënën, bombat ranë atje, sulmet vazhduan edhe të martën.
Më herët gjatë luftës, palestinezëve në Gazën veriore dhe qendrore iu tha të shkonin në Rafah për të kërkuar strehim. Vlerësohet se 1.1 milionë palestinezë shkuan atje nga vende të tjera në Rripin e Gazës. Tani ata përsëri po dërgohen për të ikur, së bashku me pjesën tjetër të banorëve të Rafahut.
Rruga e arratisjes që Izraeli ka planifikuar shkon në zona shumë të mbipopulluara përgjatë bregdetit si Al-Mawasi dhe në qytetin e shkatërruar të Khan Younis….)
Sekretari i Përgjithshëm Jan Egeland i Këshillit Norvegjez të Refugjatëve i referohet urdhrit të evakuimit të Izraelit si një deportim i paligjshëm i njerëzve të cenueshëm.
- Këto janë zona të rrënuara ose tashmë janë plotësisht të mbipopulluara nga refugjatët. Nuk ka as ushqim, ujë apo strehim urgjent për ta, tha Egeland për NTB të hënën pasdite…)
Heier është gjithashtu i shqetësuar për popullsinë civile në Rafah.
- Gjysma e popullsisë së Gazës është e akumuluar në Rafah, në më pak se 60 kilometra katrorë.
- Është e vetëkuptueshme se Izraeli nuk mund të luftojë Hamasin atje pa shkaktuar viktima të mëdha civile, thotë ai.
Në çdo rast, do të jetë një përvojë traumatike për popullatën, e cila edhe ashtu është shumë e cenueshme pas shtatë muajsh bombardime intensive, shton ai.
Profesori beson se si Izraeli ashtu edhe shtetet arabe kanë interes për të mbajtur një marrëdhënie të normalizuar, edhe nëse presioni i kryqëzuar përmbrenda territoreve është i madh.
Kjo ende funksionon në avantazhin e Izraelit, i cili ndihet i sigurt se mbështetja e armëve amerikane do të vazhdojë pavarësisht pakënaqësisë së administratës Biden.
“Fakti që shtetet arabe ruajnë qetësinë dhe nuk reagojnë ushtarakisht i jep Izraelit hapësirë më të madhe për veprim për të qenë të ashpër me Hamasin dhe për të mbyllur një sy ndaj disa vuajtjeve civile, thotë ai.
“Ka presion ndërkombëtar, por Izraeli jeton mirë me të kur, sipas tyre, alternativa është një kërcënim ekzistencial i varrosur në sistemet e tuneleve vetëm disa kilometra larg kufijve të tij, thotë ai.
Izraeli nisi ofensivën në Rafah, pavarësisht negociatave të vazhdueshme për një armëpushim dhe lirimin e pengjeve me Hamasin.
Heier është i bindur se është një strategji e qëllimshme negociuese nga ana e Izraelit.
- Kjo është diplomaci shtrënguese kundër udhëheqjes politike të Hamasit për të fituar tërheqje për pozicionin e Izraelit, thotë ai.
Kështu beson edhe eksperti i Lindjes së Mesme, Marte Heian-Engdal.
- Ka përpjekje për të ndikuar në situatën, në sallën e negociatave me përdorimin e mjeteve ushtarake. Negociatat dhe ushtria shkojnë krah për krah, thotë ajo për NRK.
Ajo ka shkruar një libër të ri për Gazën, por jeta e përditshme që ajo përshkruan në libër, frikësohet se nuk do të kthehet.
“Kam frikë se kjo që po shohim tani nuk është fillimi i fundit, por fillimi i diçkaje shumë më të madhe, sepse ka shumë forca të forta në lojë”, thotë ajo për transmetuesin kombëtar.
Takimet me njerëz që kam pasur tregojnë në të njëjtën kohë një vullnet të madh për t'u ngritur dhe për të rindërtuar jetën e tyre. Duhet të ketë vend për shpresë, përndryshe do të jemi shumë të pafuqishëm për atë që po ndodh në Gaza, por edhe në pjesë të tjera të botës.
Por edhe nëse Izraeli do të kishte sukses në mposhtjen e bastionit të fundit të Hamasit në Rafah, profesor Heier nuk beson se lëvizja do të zhduket ose lufta do të përfundojë.
- Hamasi do të vazhdojë të bëjë luftë, por do të bëhet fjalë për grupe të vogla të çorganizuara që kryejnë sulme me gjilpëra kundër forcave izraelite dhe kibucive, thotë ai.
Profesori beson se Hamasi do të kthehet në luftën guerile.
- Nuk ka zgjidhje ushtarake për këtë luftë, Hamasi nuk do ta lejojë veten të mposhtet, përderisa midis 4,000 dhe 8,000 luftëtarë të Hamasit fshihen mes një popullsie prej 1.3 milionë banorësh, kjo është e vështirë për Izraelin, është si të kërkojsh një gjilpërë në kashtë!!
